Statement by Ambassador Kyaw Moe Tun, Permanent Representative of the Republic of the Union of Myanmar to the United Nations, under Agenda Item 71: Interactive Dialogue with Special Rapporteur on the Promotion and Protection of the Right to Freedom of Opinion and Expression at the Third Committee of the 78th session of the UNGA, held on 12 October 2023
[Below Myanmar Text]
သတင်းအဖြစ်ထုတ်ပြန်ချက်
(၇၈) ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံ၏ တတိယကော်မတီအစည်းအဝေး၌ ကျင်းပပြုလုပ်သည့် လွတ်လပ်စွာ ထင်မြင်ချက်ပေးခွင့်နှင့် ထုတ်ဖော်ပြောကြားခွင့်ဆိုင်ရာ အထူးအစီရင်ခံစာတင်သွင်းသူနှင့် အပြန်အလှန်ဆွေးနွေးမှုအစီအစဉ်တွင် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက မြန်မာနိုင်ငံတွင် လွတ်လပ်စွာ ထင်မြင်ချက်ပေးခွင့်နှင့် ထုတ်ဖော်ပြောကြားခွင့်အား ပြန်လည်အသက်သွင်းနိုင်မည့် တစ်ခုတည်းသော နည်းလမ်းမှာ စစ်အာဏာရှင်စနစ်အား အပြီးတိုင်ချုပ်ငြိမ်း၍ ဒီမိုကရေစီပြန်လည်ဖော်ဆောင်ခြင်းနှင့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ထောင်ခြင်းပင်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့
(နယူးယောက်မြို့၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၂ ရက်)
၁။ နယူးယောက်မြို့တွင် ကျင်းပနေသည့် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ လူမှုရေး၊ လူသားချင်း စာနာမှုနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာကော်မတီ (တတိယကော်မတီ) တွင် ၁၂-၁၀-၂၀၂၃ ရက် (ကြာသာပတေးနေ့)၊ မွန်းလွဲ (၁၅၀၀) နာရီအချိန်၌ လွတ်လပ်စွာ ထင်မြင်ချက်ပေးခွင့်နှင့် ထုတ်ဖော် ပြောကြားခွင့်အား ကာကွယ်မြှင့်တင်ရေးဆိုင်ရာ အထူးအစီရင်ခံစာတင်သွင်းသူနှင့် အပြန်အလှန် ဆွေးနွေးမှုအစီအစဉ် (Interactive Dialogue) အား ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။
၂။ အဆိုပါ အစည်းအဝေးတွင် Special Rapporteur on the promotion and protection of the right to freedom of opinion and expression Ms. Irene KHAN က ၎င်း၏ အစီရင်ခံစာအား အဓိက တင်ဆက်ခဲ့ပြီး ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ (၃၀) ခန့်က ပါဝင်ဆွေးနွေးခဲ့ကြရာ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းလည်း ပါဝင်ဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်။
၃။ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် ပြောကြားခဲ့သည့်ဆွေးနွေးမှုတွင် အောက်ဖော်ပြပါအချက်များ အဓိက ပါဝင်ပါသည်-
(က) ကွဲပြား ခြားနားသည့် သတင်းအချက်အလက်အမျိုးမျိုးအား ရရှိပိုင်ခွင့်သည့် အခြေခံ လူ့အခွင့်အရေးတစ်ရပ်ဖြစ်ပြီး အဆိုပါအခွင့်အရေးသည် ပဋိပက္ခအတွင်း ကျရောက်နေသူများအတွက် ပို၍ အရေးပါကြောင်း၊
(ခ) မြန်မာနိုင်ငံတွင် လွတ်လပ်စွာ ထင်မြင်ချက်ပေးခွင့်နှင့် ထုတ်ဖော်ပြောကြားခွင့် အခြေအနေသည် တရားမဝင် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှစ၍ အလွန် ဆိုးရွားလျက် ရှိကြောင်း၊
(ဂ) မြန်မာနိုင်ငံတွင် အခြေခံကျသော လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောကြားခွင့်သည် စနစ်တကျနှင့် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ချိုးဖောက်ခြင်းခံထားရကြောင်း၊
(ဃ) ထို့ပြင် တရားမဝင် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှစ၍ စစ်တပ်သည် သတင်းအမှားများ ဖြန့်ဖြူးခြင်း၊ ဝါဒဖြန့်ချိခြင်းနှင့် အကြမ်းဖက်မှု စေ့ဆော်ခြင်းတို့ကို ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း၊
(င) ကမ္ဘာပေါ်တွင် သတင်းထောက်များအား အကျဉ်းချမှု အများဆုံးဖြစ်သည့် နိုင်ငံများအနက် မြန်မာနိုင်ငံသည် တစ်နိုင်ငံ အပါအဝင်ဖြစ်ကြောင်း၊ စစ်တပ်သည် လွန်ခဲ့သော (၃၂) လ အတွင်း၌ သတင်းထောက်များအား နှိမ်နင်းချင်းကို အရှိန်အဟုန်မြှင့်တင်၍ လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း၊ ယခုအခါ သတင်းဌာန (၁၃) ခု ခန့်ကို ပိတ်သိမ်းခဲ့ပြီး သတင်းထောက် (၁၅၆) ဦးခန့်ကို ဖမ်းဆီးခဲ့ကြောင်း၊ အချို့မှာ မတရား သတ်ဖြတ်ခံ ခဲ့ရကြောင်း၊
(စ) မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် အခြေအနေများကို သတင်းထောက်များက စစ်မှန်စွာ ထုတ်ဖော် ရန် ကြိုးစားသည့်အခါတိုင်းတွင် ရက်စက်ကြမ်းတမ်းသော စစ်တပ်က အဆိုပါ သတင်းထောက် များကို ခြိမ်းခြောက် ဖမ်းဆီးပြီး အမှန်တရားကို ဆိတ်သုဉ်းစေကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံရှိ လွတ်လပ်သော သတင်းမီဒီယာကဏ္ဍသည် စစ်တပ်၏ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများနှင့် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများအား ထုတ်ဖော်ရန် ကြိုးစားခြင်းအတွက် ပစ်မှတ်ထားခံနေရကြောင်း၊
(ဆ) မြန်မာနိုင်ငံတွင် လွတ်လပ်စွာ ထင်မြင်ချက်ပေးခွင့်နှင့် ထုတ်ဖော်ပြောကြားခွင့်အား ပြန်လည်အသက်သွင်းနိုင်မည့် တစ်ခုတည်းသော နည်းလမ်းမှာ စစ်အာဏာရှင်စနစ်အား အပြီးတိုင်ချုပ်ငြိမ်း၍ ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ဖော်ဆောင်ခြင်းနှင့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စုတည်ထောင်ခြင်းပင် ဖြစ်ကြောင်း၊
(ဇ) သို့ဖြစ်ပါ၍ နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းအနေဖြင့် မြန်မာပြည်သူများ၏ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်မှုအတွက် လိုအပ်နေသည့် ထိရောက်ခိုင်မာသော အထောက်အပံ့ ကူညီမှုများကို ပေးအပ်ရန် တိုက်တွန်းလိုပါကြောင်း၊
(ဈ) လွတ်လပ်စွာ ထင်မြင်ချက်ပေးခွင့်နှင့် ထုတ်ဖော်ပြောကြားခွင့်အား ပြန်လည် အသက်သွင်း နိုင်ရေးအတွက် သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံမှ ဆောင်ရွက်နေမှုအပေါ် နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်း၏ ထိရောက်သော ကူညီမှုများပေးနိုင်မည့် အတွေ့အကြုံကောင်းများကို မည်သို့မျှဝေပေး နိုင်မည်ကို သိရှိလိုပါကြောင်း။
(အချိန်အကန့်အသတ်အရ၊ အထက်ပါအချက်များအနက် ပြောကြားရာတွင် အချက်အချို့ကိုသာ ပြောကြားနိုင်ခဲ့ပါသည်။)
၄။ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် ပြောကြားခဲ့သည့် မိန့်ခွန်းအပြည့်အစုံ (အင်္ဂလိပ်ဘာသာ) အား ပူးတွဲ ဖော်ပြအပ်ပါသည်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၂ ရက်
ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ရုံး၊ နယူးယောက်မြို့
Please check against delivery
Statement by Ambassador Kyaw Moe Tun, Permanent Representative of the Republic of the Union of Myanmar to the United Nations
Agenda Item 71: Interactive Dialogue with Special Rapporteur on the Promotion and Protection of the Right to Freedom of Opinion and Expression
at the Third Committee of the 78th session of the UNGA
(New York, 12 October 2023)
Mr. Chair,
Myanmar thanks the Special Rapporteur for her report on this important issue. There can be no trade-off between right to be safe and right to speak. Access to diverse, verifiable sources of information is a fundamental human right. And it is more critical for people in conflict-affected areas.
Just as the report notes, gendered disinformation has negative impact on women and gender nonconforming individuals, which in turn constitutes online gender-based violence.
In Myanmar, situation for freedom of opinion and expression in Myanmar is in a grave crisis, following the illegal military coup. Since then, the military junta has established a digital dictatorship by imposing restrictions on access to information, access to internet including internet shutdowns, online censorship, surveillance, and other barriers to internet access. Their fundamental rights to freedom of expression are systematically and widely violated.
Moreover, since the coup, Myanmar military spreads disinformation, propaganda, and advocacy to incite violence as a feature of war.
Myanmar is one of the world’s biggest jailers of journalists. And in the last 32 months, the military has intensified its crackdown on journalists. It has been reported that at least 13 media outlets have had shut down and at least 156 journalists were arrested, and a number of journalists were killed by the junta.
When journalists try to expose the truth on what is really happening in Myanmar, the brutal military threatens and arrests them to silence the truth. The independent media in Myanmar has been targeted for trying to expose the human rights violations and atrocities committed by the military.
Only way to reinstate the fundamental rights including rights of freedom of opinion and expression in Myanmar is ending this military dictatorship, restoring democracy and building a federal democratic union.
Therefore, we urge the international community to extend strong and effective support to the people in their efforts.
Mdm. Special Rapporteur, could you share any best practices in place aimed at strengthening the international community’s effective response to nation-led efforts to reinstate the right to freedom of opinion and expression?
I thank you.
*****
