Statement by Ambassador Kyaw Moe Tun, Permanent Representative of the Republic of the Union of Myanmar to the United Nations, at the Joint General Debate on Decolonization Items at the Fourth Committee of the 79th Session of the UN General Assembly, held on 14 October 2024
[Below Myanmar Text]
သတင်းအဖြစ်ထုတ်ပြန်ချက်
(၇၉) ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ၏ အထူးနိုင်ငံရေးနှင့် ကိုလိုနီနယ်မြေများ လွတ်မြောက်ရေး ကော်မတီ (စတုတ္ထကော်မတီ) အထွေထွေမူဝါဒေရေးရာ မိန့်ခွန်းပြောကြားမှုအစီအစဉ်၌ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း က ရွေးကောက်ပွဲသည် ဒီမိုကရေစီ၏ အဓိကကျသောမူဝါဒတစ်ရပ်ဖြစ်ပြီး၊ ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်၏ အရေးပါသောအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်၊ သို့သော်လည်း တရားမဝင် အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီ မှ ပြုလုပ်မည့် အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲသည် လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသည့် အားလုံးပါဝင်သော ရွေးကောက်ပွဲတစ်ရပ် ဖြစ်မည်မဟုတ်၊
မြန်မာပြည်သူများအနေဖြင့် စစ်တပ်မှပြုလုပ်ရန် စီစဉ်နေသည့် အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲအား ပြင်းပြင်းထန်ထန်ကန့်ကွက်၊ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအနေဖြင့်လည်း မြန်မာပြည်သူများနည်းတူ ကန့်ကွက်ရန် တောင်းဆို၊ စစ်တပ်၏အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်မည့် အစီအစဉ်ကို ကူညီမှုသည် မြန်မာပြည်သူများ၏ ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ခွင့်ကို ဖျက်လို ဖျက်ဆီး ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်၊
မြန်မာပြည်သူများ ဉီးဆောင်သည့်၊ မြန်မာပြည်သူများ ပိုင်ဆိုင်သည့် ရေရှည်တည်မြဲသည့် အဖြေဖြစ်ရန်မှာ ပြည်သူ့တို့၏ အသံ၊ ဆန္ဒနှင့် အကျိုးစီးပွားကိုဗဟိုပြုသည့်၊ ပြည်သူတို့၏ ဆန္ဒကို ဖြည့်ဆည်းပေးသည့် လုပ်ဆောင်မှု မှ စတင်ဆောင်ရွက် ရမည်ဖြစ်၊ သို့မှသာ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စုတည်ထောင်ရာတွင် ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ရှိရေးအတွက် သေချာမှုရှိနိုင်မည် ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့
(နယူးယောက်မြို့၊ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၄ ရက်)
၁။ (၇၉) ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ၊ အထူးနိုင်ငံရေးနှင့် ကိုလိုနီနယ်မြေများ လွတ်မြောက် ရေး ကော်မတီ (စတုတ္ထကော်မတီ) ၏ အထွေထွေရေးရာမိန့်ခွန်းပြောကြားမှု အစီအစဉ်ကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ (၃) ရက်နေ့ နှင့် (၁၄) ရက်နေ့များတွင် ကျင်းပ ပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။
၂။ အဆိုပါ အထွေထွေမူဝါဒရေးရာ မိန့်ခွန်းပြောကြားမှုအစီအစဉ် သို့ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာ အမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းမှ ပါဝင်တက်ရောက်၍ မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ပါသည်။
၃။ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်မှ ပြောကြားရာတွင် အောက်ဖော်ပြပါအဓိကအချက်များ ပါဝင်ပါသည်-
(က) ကိုလိုနီလက်အောက်ခံနိုင်ငံများနှင့် ပြည်သူများအား လွတ်လပ်ရေးပေးအပ်ရေးဆိုင်ရာ ၁၉၆၀ ခုနှစ် ကြေညာစာတမ်းသည် ကိုလိုနီကြံအင်လက္ခဏာများနှင့် အသွင်သဏ္ဍာန်များ အားလုံးမကျန် အမြန်ဆုံးအဆုံးသတ်ရေး ဆောင်ရွက်ရန် အတိအလင်းထုတ်ဖော်ထားကြောင်း၊ ကိုလိုနီစနစ် အပြီးတိုင် ချုပ်ငြိမ်းရေးအတွက် ကြိုးပမ်းမှု စတုတ္ထမြောက် နိုင်ငံတကာဆယ်စုနှစ် (၂၀၂၁-၂၀၃၀) ကာလတွင် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်မရရှိသေးသောနယ်မြေ (၁၇) ခုအား အလုံးစုံ လွတ်လပ်ရေး ပေးအပ်နိုင်ရေးကို အရှိန်မြှင့်ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊
(ခ) မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ယင်းလုပ်ငန်းစဉ်များနှင့် အဆိုပါပြည်သူများ၏ ရည်မှန်း ချက်များနှင့် ကိုယ်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများအပေါ် ခိုင်ခိုင်မာမာ ထောက်ခံအားပေးကြောင်း၊ ကိုလိုနီလက်အောက်ခံနယ်မြေများ လွတ်လပ် ရေးပေးအပ်ရေးလုပ်ငန်းစဉ် အရှိန်မြှင့် ဆောင်ရွက် ရေး နှင့် လုပ်ဆောင်ရန် တာဝန်ဝတ္တရားများကို ကုလသမဂ္ဂ၏ဆုံးဖြတ်ချက်အဆိုများနှင့်အညီ ဆောင် ရွက် စီမံအုပ်ချုပ်သူအာဏာပိုင်းများကို တိုက်တွန်းပါကြောင်း၊
(ဂ) ပြည်သူများ၏ တန်းတူညီမျှမှုအခွင့်အရေးနှင့် ကိုယ်ပိုင် ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာမူဝါဒကို ကုလသမဂ္ဂပဋိဉာဉ်စာတမ်းတွင် ထည့်သွင်း ဖော်ပြထားပါကြောင်း၊ ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်သည် မွေးရာပါအခွင့်အရေးတစ်ရပ်ဖြစ်ပြီး လူသားများအားလုံးနှင့် သက်ဆိုင်ကြောင်း၊
(ဃ) ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်နှင့်ပတ်သက်၍ International Covenant on Civil and Political Rights နှင့် International Covenant on Economic, Social and Culture Rights တို့တွင် “လူသားတိုင်းတွင် မိမိကိုယ်တိုင် ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ရှိကြောင်း၊ ၎င်းတို့၏နိုင်ငံရေးခံယူချက်၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးတို့တွင် လွတ်လပ်စွာဆုံးဖြတ်ပိုင် ခွင့်ရှိ ကြောင်း ကို ဖော်ပြထားပြီး လူမျိုးရေးခွဲခြားမှု ပပျောက်ရေးကော်မတီ၏ အကြံပြုချက် ၂၁ တွင်မူ ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို ထပ်မံသတ်မှတ်ရာတွင် စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ဖွံ့ဖြိုးမှု ဆိုင်ရာများတွင် ပြင်ပအနှောင့်အယှက်မရှိ လွတ်လပ်စွာဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ရှိသည်ကို ထည့်သွင်း ဖော်ပြ ထားကြောင်း၊
(င) မြန်မာနိုင်ငံသည် ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်တွင် လိုက်နာရမည့်မူဝါဒတစ်ရပ် အဖြစ်လည်းကောင်း၊ လက်တွေ့ကျင့်သုံးလိုက်နာရမည့်အချက်တစ်ခုအဖြစ် လည်းကောင်း မှတ်ယူထားကြောင်း၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် စစ်တပ်၏ တရားမဝင် အာဏာသိမ်းယူမှုကို ခံခဲ့ရသည့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် မိမိ၏ ကိုယ်ပိုင်နိုင်ငံရေးခံယူချက် ရွေးချယ်ရာတွင် လွတ်လပ်စွာ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် အချက်သည် မိမိတို့ ဖြစ်ရပ်အပေါ် ထပ်တူကျလျက်ရှိကြောင်း၊ ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီပဋိညာဉ်တွင်လည်း ကိုယ်ပိုင် ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို ထည့်သွင်းထားပါကြောင်း၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရနှင့် တိုင်းရင်းသား တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များမှ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အနာဂတ်အစီအစဉ်တွင် ထုတ်ဖော်ထားကြောင်း၊ ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေး ရည်မှန်းချက်ဖြင့် ဒီမိုကရေစီ၊ တန်းတူညီမျှမှုနှင့် ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ဆိုင်ရာမူဝါဒများကို ရေးဆွဲခဲ့ ကြောင်း၊
(စ) သို့ဖြစ်ရာ မြန်မာနိုင်ငံသည် ပြည်သူအားလုံး ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်ဆုံး ဖြတ်ပိုင်ခွင့်၊ ဒီမိုကရေစီနှင့် တန်းတူညီမျှမှုဆိုင်ရာအခြေခံအခွင့်အရေးများ အားလုံးခံစားနိုင်မည့် အနာဂတ်များရှိကြောင်း၊ ရှေ့ဆက်ဆောင်ရွက်မည့် လမ်းကြောင်းတွင် စစ်အာဏာရှင်စနစ်သည် မည်သည့်နေရာ အခန်း ကဏ္ဍတွင်မှ ပါဝင်မှု မရှိကြောင်း၊
(ဆ) ရွေးကောက်ပွဲသည် ဒီမိုကရေစီ၏ အဓိကကျသော မူဝါဒတစ်ရပ်ဖြစ်ပြီး၊ ကိုယ်ပိုင် ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ၏ အရေးပါသော အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ သို့သော်လည်း တရားမဝင် အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီ မှ ပြုလုပ်မည့် အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲ သည် လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသည့် အားလုံးပါဝင်သော ရွေးကောက်ပွဲတစ်ရပ် ဖြစ်မည် မဟုတ်သည်မှာ သေချာကြောင်းကို အောက်ပါ အချက်များဖြင့် ထောက်ပြလို ကြောင်း-
ဒီမိုကရေစီကျသော၊ တရားမျှတသော၊ တာဝန်ယူမှုတာဝန်ခံမှုရှိသော အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု မျှ မရှိခြင်း၊
ခိုင်လုံသောအကြောင်းပြချက်မရှိဘဲ နိုင်ငံရေးပါတီကြီးများကို ဖျက်သိမ်းပြီးနောက် စစ်မှန်သော ပါတီစုံစနစ် ကင်းမဲ့ခြင်းနှင့် နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်များနှင့် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ များအား စစ်တပ်မှ မတရားဖမ်းဆီး ထောင်ချထားခြင်း၊
စစ်တပ်၏ ပြည်သူများအပေါ် အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် နိုင်ငံတဝှမ်းတွင်တည်ငြိမ်မှုမရှိခြင်း၊
စစ်ကောင်စီအနေဖြင့် နိုင်ငံ၏ ဒေသအများစုကို ထိရောက်စွာ ထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်း မရှိခြင်း၊ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများမှ နိုင်ငံအနှံ့ထိန်းချုပ်နယ်မြေများ ပိုမိုထိန်းချုပ်လာနိုင်နေ ခြင်း၊
အတင်းအကြပ်ကောက်ခံနေသည့် သန်းခေါင်စာရင်းအချက်အလက်များသည် လုံခြုံ စိတ်ချရမှုကင်းမဲ့နေပြီး၊ စစ်တပ်မှ လူ့အခွင့်အရေးကာကွယ်စောင့်ရှောက်သူများနှင့် စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်သူများအား စောင့်ကြပ်မှုပြုလုပ်ရန်အတွက် အသုံးချ နိုင်ခြေရှိနေခြင်း၊
စစ်ကောင်စီသည် တရားဝင်မှုအလျဉ်းမရှိဘဲ၊ မြန်မာပြည်သူများ၏ လက်ခံမှု၊ ယုံကြည်မှု မရှိခြင်း၊
(ဇ) မြန်မာပြည်သူများအနေဖြင့် စစ်တပ်မှပြုလုပ်ရန် စီစဉ်နေသည့် အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲအား ပြင်းပြင်းထန်ထန်ကန့်ကွက်ကြောင်း၊ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအနေဖြင့်လည်း မြန်မာ ပြည်သူများနည်းတူ ကန့်ကွက်ရန် တောင်းဆိုကြောင်း၊ စစ်တပ်၏အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်မည့်အစီအစဉ်ကို ကူညီမှုသည် မြန်မာပြည်သူများ၏ ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ခွင့်ကို ဖျက်လို ဖျက်ဆီး ပြုလုပ်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊
(ဈ) မြန်မာနိုင်ငံသည် ပြည်သူများ၏ ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ခွင့်ကို အခြေခံသည့် ကိုလိုနီနယ်မြေများ လွတ်မြောက်ရေး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာရည်မှန်းချက်အား အစဉ်အမြဲထောက်ခံကြောင်း၊ မြန်မာ ပြည်သူများ၏ ဆန္ဒနှင့် မညီသည့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးမှု၊ အစီအစဉ်များသည် ရေရှည်တည်တံ့သော ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးကို ဆောင်ကျဉ်းနိုင်မည်မဟုတ်ကြောင်း၊ မြန်မာပြည်သူများ ဉီးဆောင်သည့်၊ မြန်မာပြည်သူများ ပိုင်ဆိုင်သည့် ရေရှည်တည်မြဲသည့် အဖြေဖြစ်ရန်မှာ ပြည်သူ့တို့၏ အသံ၊ ဆန္ဒနှင့် အကျိုးစီးပွားကိုဗဟိုပြုသည့်၊ ပြည်သူတို့၏ ဆန္ဒကို ဖြည့်ဆည်းပေး သည့် လုပ်ဆောင်မှုမှ စတင်ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ပါကြောင်း၊ သို့မှသာ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စုတည်ထောင်ရာတွင် ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ရှိရေးအတွက် သေချာမှု ရှိနိုင်မည် ဖြစ်ကြောင်း။
၄။ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်ပြောကြားခဲ့သည့် မိန့်ခွန်းအပြည့်အစုံ (အင်္ဂလိပ်ဘာသာ) အား ပူးတွဲ ဖော်ပြအပ်ပါသည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၄ ရက်
ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ရုံး၊ နယူးယောက်မြို့
Please check against delivery
Statement by Ambassador Kyaw Moe Tun, Permanent Representative of the
Republic of the Union of Myanmar to the United Nations,
at the Joint General Debate on Decolonization Items at the Fourth Committee of the 79th Session of the UN General Assembly
(New York, 14 October 2024)
Madam Chair,
At the outset, I wish to congratulate you and other members of the Bureau on your election. I assure you of our delegation’s full support and cooperation towards fruitful outcomes of this committee.
Myanmar commends the work of C-24 and welcomes the report of the Special Committee and the recommendation therein.
Madam Chair,
The 1960 Declaration on the Granting of Independence to Colonial Countries and Peoples solemnly proclaims the necessity of bringing to a speedy and unconditional end of colonialism in all its forms and manifestations. As we observe the Fourth International Decade for the Eradication of Colonialism, we must strive for further advancements in the decolonization process of the 17 Non-Self-Governing Territories that still remain in our agenda. In this regard, Myanmar stands in solidarity with the people of NSGTs and firmly supports their aspirations and their right to self-determination.
Myanmar joins others in urging the Administering Powers to foster cooperation with the UN to expedite the decolonization process and fulfill their responsibilities in accordance with relevant UN resolutions.
Madam Chair,
The principle of equal rights and self-determination of peoples is enshrined in the UN Charter. The right of all peoples to self-determination was also enshrined in Article 1 of the International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR) as well as the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (ICESCR) as the following: “All peoples have the right to self-determination. By virtue of that right they freely determine their political status and freely pursue their economic, social and cultural development.”
The right to self-determination inherently belonging to “peoples”, and not nations is a particularly important aspect. Committee on the Elimination of Racial Discrimination (General Recommendation 21) further articulates that the right to self-determination of peoples has an internal aspect, i.e. the rights of all peoples to pursue freely their economic, social and cultural development without outside interference.
Madam Chair,
Myanmar values self-determination both as a moral principle and a practical right to exercise. As a country going through an attempted military coup since 2021, the right to self-determination and the freedom to choose your own political status deeply resonate with us.
In fact, self-determination is enshrined in the Federal Democracy Charter as one of the Union Values and guiding principles. The National Unity Government and key ethnic resistance organizations (EROs) issued a joint statement on 31 January 2024, laying out a plan for the future of Myanmar. We envision the establishment of a federal democratic union that upholds the principles of democracy, equality and self-determination.
Madam Chair,
There is a promising future ahead in Myanmar, where we can assure everyone of their fundamental right to self-determination, democracy and equality. The military dictatorship has no place or role whatsoever in our collective path going forward.
We are of the view that election is a fundamental principle of democracy and is an essential part of self-determination. However, any election organized by the military junta will never be free, fair and inclusive for the following reasons:
First, the lack of democratic, just and accountable institutions.
Second, the lack of a genuine multi-party system after the dissolution of major political parties on unsubstantiated grounds and arbitriary arrest of political leaders and activists by the military junta.
Third, the lack of stability across the country due to the military junta waging violence against the population.
Fourth, the lack of effective control over majority of the country’s territory by the junta. The resistance forces have gained ground across the country.
Fifth, the lack of confidentiality of census data and the potential of the military junta to use it as a surveillance tool to continue targeting human rights defenders and anyone opposing its illegal coup.
And last but not the least, the lack of legitimacy, acceptance and trust in the military junta by the people of Myanmar.
Simply put, the people of Myanmar strongly reject the planned sham election by the junta. Member States should reject it in a similar manner. Any attempt to assist the military junta with their sham election efforts will do a disservice to the act of self-determination of Myanmar people.
In conclusion, Madam Chair, Myanmar reaffirms our unwavering support for the universal goal of decolonization based on the right to self-determination of peoples and their aspirations.
Any political negotiation or initiative that ignores the aspirations of our people will not bring genuine or sustainable peace and stability. Achieving a Myanmar-led and Myanmar-owned solution should begin with centering the legitimate voice, will and interests of our people and fulfilling their aspirations. Only then will we ensure their right to self-determination in a federal democratic union of Myanmar.
I thank you.
*****