Statement by Ambassador Kyaw Moe Tun, Permanent Representative of the Republic of the Union of Myanmar to the United Nations, at the General Debate of the First Committee of the 79th Session of the UN General Assembly, held on 14 October 2024
[Below Myanmar Text]
သတင်းအဖြစ်ထုတ်ပြန်ချက်
(၇၉) ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ၊ ပထမကော်မတီ (လက်နက်ဖျက်သိမ်းရေးနှင့် နိုင်ငံတကာ လုံခြုံရေးကော်မတီ) ၏ အထွေထွေမူဝါဒေရေးရာ မိန့်ခွန်းပြောကြားမှုအစီအစဉ်၌ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာ အမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း က
သမားရိုးကျလက်နက်များကြောင့် လူပေါင်းအသက်များစွာ ဆုံးရှုံးကြရ၊ အဆိုပါ လက်နက်များ မဟုတ်မမှန်သူ များ လက်ထဲ ရောက်ရှိ၍ သုံးစွဲခြင်းကလည်း လူအများအပြား အသက်ဆုံးရှုံးခဲ့ရသော သာဓကများ ရှိ၊ မြန်မာနိုင်ငံ သည်လည်း သာဓကတစ်ခုဖြစ်၊ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသို့ မိမိတို့မှ အဖန်တလဲလဲ မေတ္တာရပ်ခံခဲ့သော်လည်း နိုင်ငံအချို့မှာ မြန်မာပြည်သူများ အသက်ဆုံးရှုံးမှုဖြစ်စေရန် စစ်ကောင်စီကို ကူညီမှုများ ပြုလုပ်လျက်ရှိ၊
မြန်မာနိုင်ငံ၏ တည်ငြိမ်ရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ ပြည်သူများအသက်ကို ကယ်တင်ပေးမှုတို့အပေါ် အမှန်တကယ် စိုးရိမ် အလေးထားသည်ဆိုပါက စစ်ကောင်စီ ထံသို့ တိုက်လေယာဉ်လောင်စာဆီ၊ လက်နက်နှင့် ဆက်စပ်ပစ္စည်း များ လွဲပြောင်းပေးမှုများရပ်တန့်ခြင်းသည် အလွယ်ကူဆုံး လုပ်နိုင်သည့် အကောင်းဆုံးကူညီ ဆောင်ရွက်မှု ဖြစ်၊
မြန်မာပြည်သူများ ခံစားနေရသည့် ဒုက္ခ နှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည့် ပြဿနာ ကို အမြန်ဆုံး အဆုံး သတ်ရေးအတွက် ကူညီပေးကြရန် တိုက်တွန်းကြောင်း ပြောကြားခဲ့
(နယူးယောက်မြို့၊ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၄ ရက်)
၁။ (၇၉) ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ၊ ပထမကော်မတီ (လက်နက်ဖျက်သိမ်းရေးနှင့် နိုင်ငံတကာလုံခြုံရေးကော်မတီ၏ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ (၁၄) ရက်နေ့တွင်ပြုလုပ်သည့် အထွေထွေ မူဝါဒရေးရာ မိန့်ခွန်းပြောကြားမှုအစီအစဉ်တွင် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းမှ ပါဝင်တက်ရောက်မိန့်ခွန်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။
၂။ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်မှ အောက်ဖော်ပြပါအဓိကအချက်များကို ဆွေးနွေးပြောကြားခဲ့ပါသည်-
(က) ယခုနှစ်တွင်လည်း ပထမကော်မတီအစည်းအဝေးကို ထိရှလွယ်သည့် နိုင်ငံတာလုံခြုံရေး ပတ်ဝန်းကျင် အခြေအနေမျိုးတွင် ကျင်းပနေရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ အပြစ်ကင်းသော လူ့အသက် များ တန်ဖိုးမဲ့နေသကဲ့သို့ နိုင်ငံတကာ ဥပဒေနှင့် ကုလသမဂ္ဂ ပဋိညာဉ်စာတမ်းတို့ကို ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း လျစ်လျူရှု လှောင်ပြောင်နေကြကြောင်း၊
(ခ) နျူကလီးယားလက်နက်သည် နိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးကို မတည်ငြိမ်စေသည့် အရာ ဖြစ်ကြောင်း၊ နျူကလီးယားလက်နက် တားဆီးပိတ်ပင်ရေး ဆိုသည့်လုပ်ငန်းအတွက် နျူကလီးယားလက်နက်ပိုင်ဆိုင်သည့်နိုင်ငံများမှ လက်နက်များ အရည်အသွေး၊ စွမ်းအား ကို ခေတ်မီ အောင် တိုးမြှင့် ဆောင်ရွက်နေချိန်တွင် နျူကလီးယားလက်နက်အသုံးပြုရန် ခြိမ်းခြောက်ပိုမို လုပ်ဆောင်လာနေကြကြောင်း၊ နျူကလီးယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်သူများသည် နျူကလီးယားလက်နက် မရှိသူများအပေါ် စစ်ရေးအရ အသာစီးရနေကြောင်းကို သမိုင်းက ပြသနေ ကြောင်း၊
(ဂ) “Pact for the Future” တွင် လက်နက်ဖျက်သိမ်းရေး ကတိကဝတ်များ အတည် ပြုချမှတ်နိုင်ခဲ့ခြင်းသည် နျူကီးယားလက်နက်အန္တရာယ်ခြိမ်းခြောက်မှုမှ ကင်းဝေး စေရေး တစ်ခု တည်းသော အချက်ဖြစ်သည့် နျူကလီးယားလက်နက် အလုံးစုံ ဖျက်သိမ်းရေး တောင်းဆို နေမှုများအတွက် နျူကလီးယားလက်နက်ပိုင်နိုင်ငံများ၏ ချွေးသိပ်မှုတစ်ခု မဟုတ်ဟု မျှော်လင့် ပါကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံ အနေဖြင့် နှစ်စဉ် ဉီးဆောင် တင်သွင်းသည့် “Nuclear Disarmament” ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ရပ်ကို ယခုနှစ်တွင် လည်း ဆက်လက်တင်သွင်းသွားမည်ဖြစ်ရာ ယခင်နှစ်များ တွင် ထောက်ခံမှုပြုပေး သကဲ့သို့ ယခုနှစ်တွင်လည်း ဆက်လက်ထောက်ခံပေးရန် မေတ္တာရပ်ခံ ပါကြောင်း၊
(ဃ) နျူကလီးယားလက်နက်မပြန့်ပွားရေးစာချုပ် (NPT) သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ နျူကလီးယား လက်နက်ဖျက်သိမ်းရေးနှင့် မပြန့်ပွားရေးအတွက် အခြေခံအုတ်မြစ် တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ စာချုပ် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ၏ လာမည့် ပြန်လည် သုံးသပ်ရေးဆိုင်ရာညီလာခံတွင် ပြီးခဲ့သည့် အကြိမ်များ ကဲ့သို့ သဘောတူညီမှု ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်နိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ခြင်းမျိုး ထပ်မံမဖြစ်ပေါ်စေရန် မျှော်လင့် ကြောင်း၊
(င) နျူကလီးယားလက်နက် စမ်းသပ်ပိတ်ပင်မှုဆိုင်ရာစာချုပ် (CTBT) တွင် ပါဝင် လက်မှတ် ရေးထိုးသည့် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ တိုးမြင့်လာမှုမှာ အားတက်စရာ ဖြစ်သော်လည်း အဆိုပါစာချုပ် အသက်ဝင်ရေးအတွက် အတည်ပြုပါဝင်ခြင်း မပြုရ သေးသည့် အထူးသဖြင့် နောက်ဆက်တွဲ (၂) ပါ နိုင်ငံများ အမြန်ဆုံးပါဝင်ရန် တိုက်တွန်း လိုပါကြောင်း၊
(စ) မြန်မာနိုင်ငံသည် နျူကလီးယားလက်နက်တားဆီးပိတ်ပင်ရေးဆိုင်ရာစာချုပ် (TPNW) တွင် ပါဝင်လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် တရားမဝင်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် အတည်ပြုလက်မှတ် ရေးထိုးရေးလုပ်ငန်း ရပ်တန့်ခဲ့ရကြောင်း၊ နိုင်ငံတကာတည်ငြိမ်မှု ပျက်ပြားနေချိန်တွင် နျူကလီးယားလက်နက် ဆက်လက်မတည်ရှိစေရေး စံနှုန်းများ ဆောင် ရွက်ရန် လိုအပ်သကဲ့သို့ ဓါတုလက်နက်တားဆီးပိတ်ပိင်ရေးဆိုင်ရာ စာချုပ်နှင့် ဇီဝလက်နက် တားဆီးပိတ်ပင်ရေး ဆိုင်ရာစာချုပ်ပါ အချက်များ အပြည့်အဝ အကောင်အထည်ဖော်ရေး မှာလည်း အရေးကြီးပါကြောင်း၊
(ဆ) သမားရိုးကျလက်နက်များကြောင့် လူပေါင်းအသက်များစွာ ဆုံးရှုံးကြရကြောင်း၊ အဆိုပါ လက်နက်များ မဟုတ်မမှန်သူများ လက်ထဲ ရောက်ရှိ၍ သုံးစွဲခြင်းကလည်း လူအများအပြား အသက်ဆုံးရှုံးခဲ့ရသော သာဓကများရှိရာ မြန်မာနိုင်ငံသည်လည်း တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်ကြောင်း၊ အရပ်သားများအား ပစ်မှတ်ထားသည့် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများသည် ယခုနှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ငါးဆကျော် တိုးမြင့်လာ ခဲ့ကြောင်း၊ အရပ်သားပြည်သူများအား အကြောက်တရားရစေရန် တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့များ ထိန်းချုပ်ထားသည့်နေရာဒေသများတွင် လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်မှုများပိုမိုပြုလုပ်ခဲ့ရာ ပြီးခဲ့သည့်လက အထူးသဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ်နှင့် ရှမ်းပြည်နယ် တို့တွင် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း၊ စစ်ကောင်စီအာဏာပိုင်များမှ “ငါတို့အုပ်ချုပ်မှု ပြန်မရမချင်း ယင်းဒေသတွင် လုံးဝ ငြိမ်းချမ်းမှု မရှိစေရ” ဟူ၍ အရှက်တရား ကင်းမဲ့စွာဖြင့် ပြောင်ပြောင် တင်းတင်း ပြောဆိုထားကြောင်း၊
(ဇ) ရှမ်းပြည်နယ်၏ အကြီးဆုံးမြို့တစ်ခုဖြစ်သည့် လားရှိုးမြို့ကို (MNDAA) အဖွဲ့မှ ထိန်းချုပ် ထားနိုင်ခဲ့ချိန်ကစ၍ စစ်တပ်မှ ဖျက်ဆီးထားမှုများကို ပြန်လည် ပုံမှန်ဖြစ်အောင် ဆောင်ရွက် ခဲ့သော်လည်း စစ်တပ်မှ အဆက်မပြတ် ဗုံးကြဲချနေပြီး၊ စစ်ကောင်စီကို ဆန့်ကျင်သူများ ရှိသည့် နေရာတွင် ငြိမ်းချမ်းမှု မရှိစေရဟု ပြည်သူ များကို ခြိမ်းခြောက် ခဲ့ကြောင်း၊ လွန်ခဲ့သော (၄) လကျော် က စစ်ကောင်စီမှ နိုင်ငံ အတွင်း ပျှမ်းမျှ တစ်နေ့လျင် (၇) ကြိမ် လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများကို ပြုလုပ်ခဲ့ရာ အရပ်သားများ အသက်ဆုံးရှုံးမှုနှင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးနေရမှုများ သည် ပုံမှန်လို ဖြစ်လာကြောင်း၊
(ဈ) ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသို့ မိမိတို့မှ အဖန်တလဲလဲ မေတ္တာရပ်ခံခဲ့သော်လည်း အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံအချို့မှာ မြန်မာပြည်သူများ အသက်ဆုံးရှုံးမှုဖြစ်စေရန် စစ်ကောင်စီကို ကူညီမှုများ ပြုလုပ် လျက်ရှိကြောင်း၊ အာဏာသိမ်းယူပြီးနောက်ပိုင်းမှစ၍ နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းတွင် လေကြောင်းမှ တိုက်ခိုက်မှုများ ကို အရှိန်မြင့်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး၊ လေယာဉ်လောင်စာဆီ၊ တိုက်လေယာဉ်နှင့် ဆက်စပ် နည်းပညာများကို ပိုမိုတင်သွင်းမှု ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း၊
(ည) မိမိတို့ အနေဖြင့် လက်ရှိအခြေအနေများအရ ကုလသမဂ္ဂ၏ ဆောင်ပုဒ်ဖြစ်သော “Leaving no one behind” ဆိုသည်ကို လက်ခံရန် လွန်စာခက်ခဲပါကြောင်း၊ ယင်းမှာ ဝမ်းနည်းစရာကောင်း သော အမှန် တရားတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ ရာစုနှစ်ဝက်ကျော် တိုင်းပြည်အား စစ်အာဏာရှင်များမှ ထိန်းချုပ်ခံခဲ့ ရခြင်းကြောင့် နို်ငငံအနေဖြင့် အလွန်အမင်း နောက်ကျကျန်ခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါကြောင်း၊ ယခုအကြိမ် ၂၀၂၁ ခုနှစ် မတရားအာဏာသိမ်းယူမှုသည် မိမိတို့ မှန်းဆထားသည်ထက်ပင် တိုင်းပြည်အား နောက်ပြန်ဆွဲခဲ့ကြောင်း၊ စစ်တပ်သို့ လက်နက်တင်ပို့မှု၊ တိုက်လေယာဉ်ဆီ တင်ပို့မှု မပြုလုပ်ရန်နှင့် ယင်းတို့၏လုပ်ရပ်များအတွက် အရေးယူ ဆောင်ရွက်မှုပြုပေးရန် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအား မိမိတို့မှ မေတ္တာရပ်ခံခဲ့သော်လည်း အချို့မှ လုံးဝ တုန့်ပြန်မှု မရှိ ခဲ့ကြောင်း၊
(ဋ) ပြည်သူများအား စစ်ကောင်စီ၏ သတ်ဖြတ်နေမှုမှ ကာကွယ်ပေးရန် မိမိတို့ အနေဖြင့် တောင်းဆိုခြင်း သာဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံ၏ တည်ငြိမ်ရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ ပြည်သူများ အသက်ကို ကယ်တင်ပေးမှု တို့ အပေါ် အမှန်တကယ် စိုးရိမ် အလေးထားသည်ဆိုပါက စစ်ကောင်စီ ထံသို့ တိုက်လေယာဉ်လောင်စာဆီ၊ လက်နက်နှင့် ဆက်စပ်ပစ္စည်း များ လွဲပြောင်းပေးမှုများရပ်တန့်ခြင်းသည် အလွယ်ကူဆုံး လုပ်နိုင်သည့် အကောင်းဆုံးကူညီ ဆောင်ရွက်မှု ဖြစ်ပါကြောင်း၊
(ဌ) မြန်မာပြည်သူများ ခံစားနေရသည့် ဒုက္ခ နှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည့် ပြဿနာ ကို အမြန်ဆုံး အဆုံး သတ်ရေးအတွက် ကူညီပေးကြရန် တိုက်တွန်းပါကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ အနေဖြင့် စစ်ကောင်စီ မှ ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်နေသည့် အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲ အား လုံးဝ ထောက်ခံ ကူညီခြင်း မပြုရန် နှင့် ကန့်ကွက်ကြရန် တောင်းဆိုပါကြောင်း၊ မြန်မာပြည်သူများ အနေဖြင့် အဆိုပါ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲ ကို လုံးဝ လက်ခံမည်မဟုတ်သကဲ့သို့ ပြင်းထန် စွာ ကန့်ကွက်သွားမည်ဖြစ်ပါကြောင်း၊ ဤအတုအယောက်ရွေးကောက်ပွဲ သည် မည်သို့မှ လွတ်လပ်၍ တရားမျှတသော အားလုံးပါဝင်မှုရှိသည့် ရွေးကောက်ပွဲ မည်သို့မျှ ဖြစ်မည်မဟုတ်ပါ ကြောင်း။
၃။ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်ပြောကြားခဲ့သည့် မိန့်ခွန်းအပြည့်အစုံ (အင်္ဂလိပ်ဘာသာ) အား ပူးတွဲ ဖော်ပြအပ်ပါသည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၄ ရက်
ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် အဖွဲရုံး၊ နယူးယောက်မြို့။
*****
Please check against delivery
Statement by Ambassador Kyaw Moe Tun, Permanent Representative of the
Republic of the Union of Myanmar to the United Nations, at the General Debate of the First Committee of the 79th Session of the UN General Assembly
(New York, 14 October 2024)
Madam Chair,
We extend our sincere congratulations to you on your election as the very first female Permanent Representative of the Chair of the First Committee. We also congratulate the bureau. Please be assured that you have our delegation’s full support and cooperation.
Myanmar aligns itself with NAM and ASEAN statements, delivered by Indonesia and Lao PDR respectively.
Madam Chair,
The First Committee is meeting again against the backdrop of an increasingly fragile international security environment. International laws and the UN Charter as we know it are being openly ignored and mocked, as if innocent lives are dispensable.
Nuclear weapons are still the primary destabilizer of international peace and security. For the so-called nuclear deterrence to work, nuclear-weapon states are making the threat of use of nuclear weapons more and more credible, while modernizing their stockpiles and delivery systems. History tells us that nuclear weapons also embolden those wielding them to execute military actions against thosewithout nuclear weapons.
We hope the recommitment to nuclear disarmament adopted in “Pact for the Future” is not another empty gesture by nuclear weapons-states to appease those calling for their total elimination, which is the only surefire way to prevent the use or threat of use of nuclear weapons.
Guided by this shared goal, Myanmar will again be tabling its annual resolution tilted “Nuclear Disarmament” to this committee, and we look forwards to supports of all delegations.
Madam Chair,
The NPT remains the cornerstone of global nuclear disarmament and non-proliferation architecture. We hope the next Review Conference will not repeat the ill-fated outcomes of the last two successive Review Conferences.
It is encouraging that the numbers of signatories and ratifications to the Comprehensive Nuclear-Test-Ban Treaty are rising steadily each year, but disappointing that it is still nowhere near its entry-into-force. Myanmar, once again, calls upon all states outside the Treaty, especially the Annex 2 states, to ratify the Treaty at their earliest opportunity.
We reiterate that Myanmar had planned to ratify the Treaty on the Prohibition of Nuclear Weapons back in 2021, and that the illegal military coup stagged by the junta has brought an end to this priority.
Amidst the deteriorating international stability where the norms against nuclear weapons can no longer be taken for granted, it is even more important to uphold the full and effective implementations of the Chemical Weapons Convention and the Biological Weapons Convention.
Madam Chair,
On the other hand, casualties from conventional weapons easily dwarf the death toll from WMDs worldwide. There are many instances in which conventional weapons in the wrong hands have generated mass destruction. Myanmar is one of such examples.
Airstrikes against civilian targets have increased more than five-fold into the third quarter of this year. Civilian objects in areas currently administered by the resistance forces are specifically targeted by the junta air force to instill fears among the civilians living there, especially in Rakhine and Shan states last month. The junta officials and their cheerleaders have blatantly stated that “there shall be no peace until we have taken back control”. When the junta tells and shows who they are, you had better believe them.
Lashio, the largest city of Northern Shan State, is a case in point. Since it has come under the control of Myanmar National Democratic Alliance Army (MNDAA) starting this August, the MNDAA has been helping the city return to normalcy, but the junta has been bombing the city on a regular basics just to remind the people of Lashio city that there can be no peace if they refuse themilitary rule.
Over the past four months alone, the junta has carried out an average of seven airstrikes per day across the country, so much so that civilian deaths and destructions from aerial assaults have become the new normal.
Despite our desperate repeated appeals, some member states are facilitating in the killing and maiming of Myanmar people by arming the inhumane military junta. Knowing it has air supremacy over the entire country, since the coup, the junta has ramped up its air force with imported aviation fuel, fighter jets, associated parts and technologies.
Madam Chair,
This year’s theme “Leaving no one behind” is hardly applicable to us. It is a sad reality that the military dictatorship of over a half century had already left the country many years behind. The 2021 illegal coup attempt has dragged the country down further than we could imagine. Our pleas for concrete and immediate actions against the junta and halting arms transfers and jet fuel flows to the military junta have fallen on deaf ears.
We are merely asking to help us stop the military junta from killing and terrorizing the people it is supposed to protect. Bringing an end to the transfer of jet fuel, weapons, related materials and technologies is the lowest hanging fruit and the least the countries concerned can do if they are indeed serious about saving lives, peace, stability and prosperity of Myanmar.
Moreover, we also urge the international community to help us end the crisis and suffering of the people of Myanmar. Therefore, we urge all member states not to support the military junta’s planned shame election, instead reject such sham election.
The people of Myanmar strongly oppose to and will never accept the junta’s planned sham election which will never be free, fair and inclusive.
I thank you, Madam Chair.
*****