Statement by Ambassador Kyaw Moe Tun, Permanent Representative of the Republic of the Union of Myanmar to the United Nations, at the Interactive Dialogue with Working Group on Enforced Disappearance, at the Third Committee of 78th Session of UNGA, held on 16 October 2023
[Below Myanmar Text]
သတင်းအဖြစ်ထုတ်ပြန်ချက်
(၇၈) ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ၏ တတိယကော်မတီအစည်းအဝေးတွင် ကျင်းပပြုလုပ်သည့် အတင်းအကြပ်ပျောက်ကွယ်စေမှုဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းအဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌနှင့် အပြန်အလှန် ဆွေးနွေးမှုအစီအစဉ်တွင် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက စစ်တပ်၏ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများသည် ယနေ့အချိန်အထိ ရပ်တန့်မည့် အရိပ်အယောင်စိုးစဉ်းမျှမရှိ၊ စစ်အာဏာရှင်စနစ်အား အပြီးတိုင်ချုပ်ငြိမ်းစေရန်နှင့် ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ထွန်းကားလာစေရေးအတွက် ထိရောက်သည့် ဆုံးဖြတ်ချက်များကို နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းမှ အချိန်မီချမှတ်လုပ်ဆောင်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့
(နယူးယောက်မြို့၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၆ ရက်)
၁။ နယူးယောက်မြို့တွင် ကျင်းပလျက်ရှိသော ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ လူမှုရေး၊ လူသားချင်း စာနာမှုနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာကော်မတီ (တတိယကော်မတီ) တွင် ၁၆-၁၀-၂၀၂၃ ရက် (တနင်္လာနေ့)၊ နံနက် (၁၀၀၀) နာရီအချိန်၌ စိတ်ဆန္ဒမပါဘဲ အတင်းအကြပ်ပျောက်ကွယ်စေမှုဆိုင်ရာ (Enforced disappearance) လုပ်ငန်းအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌနှင့် အပြန်အလှန်ဆွေးနွေးမှုအစီအစဉ်အား ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။
၂။ အဆိုပါအစည်းအဝေးတွင် Chair-Rapporteur of the Working Group on Enforced or Involuntary Disappearances Ms. Aua BALDÉ က လုပ်ငန်းအဖွဲ့၏ အစီရင်ခံစာကို အဓိက ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး နိုင်ငံများကလည်း ပါဝင်ဆွေးနွေးခဲ့ရာ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းကလည်း ပါဝင်၍ ဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်။
၃။ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်၏ ဆွေးနွေးမှုတွင် အောက်ဖော်ပြပါအချက်များ အဓိက ပါဝင်ပါသည်-
(က) အတင်းအကြပ် ပျောက်ကွယ်စေမှု (Enforced Disappearance) သည် တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးနှင့် အခြေခံလူ့အခွင့်အရေးနှင့် လွတ်လပ်ခွင့်များအား လေးစားရန် ကတိကဝတ် ပြုထားသည့် အသိုက်အဝန်းအားလုံး၏ လေးနက်တည်ကြည်သော စံတန်ဖိုးများကို ထိခိုက်လျော့ပါးစေကြောင်း၊ အဆိုပါလုပ်ရပ်များအား စနစ်တကျ ကျင့်ကြံလုပ်ဆောင်ခြင်းသည် လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်သည့်ရာဇဝတ်မှု၏ သဘောသဘာဝပင်ဖြစ်ကြောင်း၊
(ခ) မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ၌ စစ်တပ်မှ မတရားစစ်အာဏာသိမ်းပြီးချိန် မှစ၍ အပြစ်မဲ့အရပ်သားပြည်သူများသည် စစ်တပ်မှ ကျူးလွန်သည့် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများနှင့် လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်သည့်ရာဇဝတ်မှုများကို နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ ဖြတ်သန်းနေရကြောင်း၊ ထို့အပြင် စစ်တပ်က မကြာခဏအသုံးပြု လျက်ရှိသော နည်းဗျူဟာများအနက် အတင်းအကျပ်ပျောက်ကွယ်စေမှုသည် တစ်ခု အပါအဝင်ဖြစ်ကြောင်း၊
(ဂ) အထူးသဖြင့် စစ်တပ်က အကျဉ်းထောင်များထဲနှင့် အပြင်တို့တွင် ၎င်းကျူးလွန်ခဲ့သည့် ရက်စက်ကြမ်းတမ်းသော လုပ်ရပ်များအား ဖုံးကွယ်ရန်၊ ဖမ်းဆီးထိန်းချုပ်ခံထားရသူများ၏ ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် အသိုင်းအဝိုင်းတို့အား အကြောက်တရားဝင်စေရန်နှင့် စစ်တပ်အပေါ် ခုခံတော်လှန်မှုများ ထပ်မံမပေါ်လာစေရေးအတွက် တားဆီးနိုင်ရန် အတင်းအကြပ် ပျောက်ကွယ်စေခြင်းနည်းလမ်းကို အသုံးချလျက်ရှိကြောင်း၊
(ဃ) မြန်မာနိုင်ငံတွင် အရပ်သားပြည်သူများသည် မည်သည့်နေရာများသို့ ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်ခံ ရသည်ကိုပင် မသိရှိရဘဲ ဖြစ်နေကြောင်း၊ အချို့သောဖြစ်စဉ်များတွင် ဥပဒေမဲ့စွာ အတင်းအဓမ္မ ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်ခြင်းခံရသူများ သေဆုံးပြီး အချိန်အတန်ကြာမှသာလျှင် သက်ဆိုင်ရာမိသားစုဝင်များက အသိပေးအကြောင်းကြားခြင်းခံရကြောင်း၊ အချို့သော ဖြစ်စဉ်များတွင် အဓမ္မခေါ်ဆောင်ခံရသူများ၏ အလောင်းများကို နီးစပ်ရာကျေးရွာများ တွင် ရှာဖွေတွေ့ရှိရကြောင်း၊
(င) ဥပမာအားဖြင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လအတွင်း အဓမ္မဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်ခြင်းခံခဲ့ရသည့် CDM ဝန်ထမ်းတစ်ဦး၏ မိသားစုဝင်အနေဖြင့် အဆိုပါ CDM ဝန်ထမ်း ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်ခံရချိန်မှစ၍ အဆက်အသွယ်ပြတ်တောက်ခဲ့ကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် အဆိုပါ CDM ဝန်ထမ်းသည် အဓမ္မဖမ်းဆီး ခေါ်ဆောင်ခံရပြီး (၆) ရက်အကြာတွင် အသတ်ခံခဲ့ရသော်လည်း ၎င်း၏ မိသားစုဝင်များအနေဖြင့် (၁၇) လ ကြာမှသာလျှင် ၎င်းသေဆုံးခဲ့သည့်သတင်းကို သိရှိရကြောင်း၊
(စ) စစ်တပ်၏ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများသည် ယနေ့အချိန်အထိ ရပ်တန့်မည့် အရိပ်အယောင် စိုးစဉ်းမျှ မရှိကြောင်း၊ သို့သော်ငြားလည်း မြန်မာပြည်သူများအနေဖြင့် နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းထံမှ အကူအညီနှင့် ကြားဝင်ဆောင်ရွက်မှုတို့ကို လိုလားလျက် ရှိကြောင်း၊ ထို့အတူ စစ်အာဏာရှင်စနစ်အား အပြီးတိုင် ချုပ်ငြိမ်းစေရန်နှင့် ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ထွန်းကားလာစေရေးအတွက် ထိရောက်သည့် ဆုံးဖြတ်ချက်များကို အချိန်မီ ချမှတ်လုပ်ဆောင်ပေးရန် တိုက်တွန်းလျက်ရှိကြောင်း၊ ကုလသမဂ္ဂ၏ ထိရောက်သော အရေးယူဆောင်ရွက်ချက်များကို ပြည်သူများက စောင့်ဆိုင်းလျက်ရှိကြောင်း၊
(ဆ) နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းအနေဖြင့် ထိရောက်သည့် အရေးယူဆောင်ရွက်ချက်များကို လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်းမရှိပါက စစ်တပ်အနေဖြင့် ဖော်ပြပါ လူမဆန်သည့်လုပ်ရပ်များကို ဆက်လက် ကျူးလွန်ခွင့်ရရှိနေမည်သာဖြစ်ကြောင်း၊
(ဇ) စစ်အာဏာရှင်စနစ် အပြီးတိုင် ချုပ်ငြိမ်းစေရေးနှင့် အတင်းအကျပ် ပျောက်ကွယ်စေမှုများအား ရပ်တန့်နိုင်ရေးတို့အတွက် မြန်မာပြည်သူများက ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ရာတွင် ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ ပေးအပ်နိုင်မည့် အကူအညီများအတွက် မည်သို့အကြံပြုလို သည်ကို သိရှိလိုပါကြောင်း။
၄။ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် ပြောကြားခဲ့သည့် မိန့်ခွန်းအပြည့်အစုံ (အင်္ဂလိပ်ဘာသာ) အား ပူးတွဲ ဖော်ပြအပ်ပါသည်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၆ ရက်
ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ရုံး၊ နယူးယောက်မြို့
Please check against delivery
Statement by Ambassador Kyaw Moe Tun, Permanent Representative of the Republic of the Union of Myanmar to the United Nations,
at the Interactive Dialogue with Working Group on Enforced Disappearance,
at the Third Committee of 78th Session of UNGA
(New York, 16 October 2023)
Mr. Chair,
Myanmar thanks Mdm. Chair Papporteur of the Working Group for the report and their hard work. We wish to stress that enforced disappearance undermines the deepest values of any society committed to respect for the rule of law, fundamental human rights and freedoms, and that the systematic practice of such acts is of the nature of a crime against humanity.
Since the illegal military coup in February 2021, every single day, the innocent civilians have been experiencing the junta’s atrocities and crimes against humanities. Enforced disappearance was among the military’s frequently used tactics. It has been used to cover their brutal acts inside and outside the prisons; to instill fear into the detainees’ environment or society; and to prevent from occurrence of further resistance acts against the military.
Civilians in Myanmar have been abducted with their whereabouts kept unknown. In some cases, their families were informed of the deaths of the abducted persons after a certain period. In some cases, the detainees’ dead bodies were found in neighbouring villages. For example, a family of a CDM staff who was arrested in March 2022 has lost contact with the victim since then. After 17 months, they were informed of his death which happened six days after the arrest.
While no sign of stop of the military junta’s atrocities, the people of Myanmar are seeking help and intervention from the international community and urge them to take timely decisive action to end the military dictatorship and restore democracy. Yet the people are awaiting the effective action of the UN.
Without any effective action from the international community, the military junta would be given more chances to continue such inhumane acts.
Mdm. Chair Rapporteur, what is your recommendation to the UN Member States to help the people of Myanmar for our efforts to end the enforced disappearances and the military dictatorship in Myanmar.
I thank you.
*****
Comments