Statement by Ambassador Kyaw Moe Tun, Permanent Representative of the Republic of the Union of Myanmar to the United Nations, at General Discussions under Agenda Item 18: Sustainable Development of the Second Committee of the 79th Session of the UN General Assembly, held on 14 October 2024
[Below Myanmar Text]
သတင်းအဖြစ်ထုတ်ပြန်ချက်
(၇၉) ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ၊ ဒုတိယကော်မတီ၏ ဘာသာရပ်အစီအစဉ် (၁၈) အောက်ရှိ ရေရှည်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့်ပတ်သက်သည့် အထွေထွေမူဝါဒရေးရာဆွေးနွေးမှုအစီအစဉ်၌ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း က
စစ်တပ်မှ မတရားအာဏာသိမ်းယူခဲ့သည့် (၃) နှစ်နှင့် (၉) လ အတွင်း ရေရှည်ဖွံ့ဖြိုးမှုရည်မှန်းချက်၏ အဓိက မဏ္ဍိုင် ၃ ရပ်လုံးမှာ ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့၊ လူသားများခံစားရမှု၊ နေရပ်စွန့်ခွာမှုများ များပြားလာမှု၊ စီးပွားရေးချို့တဲ့မှု၊ ငွေရေးကြေရေး မခိုင်မာမှု၊ လူမှုရေး ဆုတ်ယုတ်မှုများ အားလုံး ဖြစ်ပေါ် စေခဲ့သည့် အဓိကအကြောင်းအရင်း ဇစ်မြစ်မှာ စစ်အာဏာရှင်စနစ်နှင့် စစ်အာဏာရှင်များ ဖြစ်သည်မှာ အားလုံးအသိဖြစ်၊
ပြဿနာ၏ အရင်းခံဖြစ်သည့် စစ်အာဏာရှင်အပြီးတိုင် ချုပ်ငြိမ်းရေးကို မဆောင်ရွက်နိုင်လျင် ယင်းပဋိပက္ခ အကျပ်အတည်းမှာ ကြာရှည်စေမည်ကို ကောင်းစွာသိရှိနားလည်၊ စစ်ကောင်စီမှပြုလုပ်ရန် စီစဉ်နေသည့် အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲသည် ပြည်သူများ၏ ဆန္ဒနှင့် မကိုက်ညီသကဲ့သို့ ပြည်သူများက လုံးဝ လက်ခံမည် မဟုတ်၊ နိုင်ငံတကာ အသိုက်အဝန်း အနေဖြင့်လည်း ပြည်သူများ၏အသံကို နားထောင်ပြီး စစ်ကောင်စီ ၏ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ကန့်ကွက်ရန်လိုမည်ဖြစ်၊
အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရနှင့် တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးအဖွဲ့များအနေဖြင့် အားလုံးပါဝင်သော ငြိမ်းချမ်းရေး နှင့် တရားမျှတမှုရှိသည့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးကို သန္ဒိဌာန်ချထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့
(နယူးယောက်မြို့၊ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁၄ ရက်)
၁။ (၇၉) ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ၊ ဒုတိယကော်မတီ (စီးပွားရေး နှင့်ဘဏ္ဍာရေး) ၏ ဘာသာရပ်အစီအစဉ် (၁၈) အောက်ရှိ ရေရှည်ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးနှင့် ပတ်သက်သည် အထွေထွေမူဝါဒရေးရာ ဆွေးနွေးမှုကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ (၁၄) ရက်နေ့တွင် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။
၂။ အဆိုပါ အထွေထွေမူဝါဒရေးရာ မိန့်ခွန်းပြောကြားမှုအစီအစဉ် သို့ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာ အမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း တက်ရောက်၍ ပါဝင်မိန့်ခွန်းပြောကြား ခဲ့ပါသည်။
၃။ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် မှ မိန့်ခွန်းပြောကြားရာတွင် အောက်ဖော်ပြပါ အဓိကအချက်များ ပါဝင်ပါသည်-
(က) ယခုခေါင်းစဉ်အောက်မှ တင်သွင်းသည့် ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ အစီရင်ခံစာတွင် ရေရှည်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးရည်မှန်းချက်များ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်မှုတွင် (၁၇) ရာခိုင် နှုန်း ခန့်သာ အောင်မြင်စွာဆောင်ရွက်နိုင်သည် ဖော်ပြထားကြောင်း၊ ကမ္ဘာအဝှမ်းတွင် နေရပ် စွန့်ခွာသူ ဦးရေ သန်းပေါင်း (၁၁၀) ထိ ရောက်ရှိ နေကြောင်း၊ အမျိုးသမီးနှင့် မိန်းမငယ်လေးများ အပေါ် အကြမ်းဖက်မှုအရေ အတွက် တိုးပွားလာခြင်းအပါအဝင် ပဋိပက္ခများတွင် အရပ်သား သေဆုံးမှု (၇၂) ရာခိုင်နှုန်းထိ တိုးလာကြောင်း၊
(ခ) ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လွန်စွာဆင်းရဲမွဲတေမှုမှ လွှတ်မြောက်လာမှုတွင်လည်း ဝင်ငွေနည်းသော နိုင်ငံများမှာ နောက်ကျကျန်နေသေးကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် မကြာခင်ရက်ပိုင်းက အတည်ပြုခဲ့သည့် Pact of the Future တွင်ပါရှိသော ၂၀၃၀ ခုနှစ် ရေရှည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အာဂျင်ဒါ အကောင်အထည်ဖော်မှုတွင် ရည်မှန်းချက် ကြီးကြီးဖြင့် အရှိန်မြှင့်ဆောင်ရွက်ရမည်ကို အလေးထားဖော်ပြပါကြောင်း၊
(ဂ) တိုးတက်မှုရရှိရန် ခက်ခက်ခဲခဲ ဆောင်ရွက်ရသော်လည်း အချို့သောအခြေအနေမျိုးများတွင် ဆုံးရှုံးမှုမှာ လွယ်ကူမြန်ဆန်ပါကြောင်း၊ နဂိုမူလကပင် ထိခိုက်လွယ်သော နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံ အနေဖြင့် ပဋိပက္ခနှင့်ရင်ဆိုင်နေရသည့် အခြေအနေတွင် တိုးတက်မှုများ မြန်မြန်နှင့် ကြီးမားစွာ ဆုတ်ယုတ်လေ့ရှိကြောင်း၊
(ဃ) စစ်တပ်မှ မတရား အာဏာသိမ်းယူခဲ့သည့် (၃) နှစ်နှင့် (၉) လ အတွင်း ရေရှည်ဖွံ့ဖြိုးမှုရည်မှန်း ချက်၏ အဓိကမဏ္ဍိုင် ၃ ရပ်လုံးမှာ ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ကြောင်း၊ ယင်းအတွက် မိမိအနေဖြင့် အောက်ပါအချက်များအပေါ် မေးခွန်းထုတ်လိုကြောင်း၊
စစ်ကောင်စီမှ တိုင်းပြည်လူဦးရေထက်ဝက်နီးပါးကို ဆင်းရဲမွဲတေမှုမျဉ်း အောက်သို့ ရောက်ရှိအောင်လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ဆင်းရဲမွဲတေမှု ပိုမိုကြီးထွားလာချိန်တွင် ရည်မှန်းချက် (၁) ဖြစ် သော ဆင်းရဲမွဲတေမှု ပပျောက်ရေးကို မည်သို့ဆောင်ရွက်ရမည်နည်း၊
စစ်ကောင်စီမှ ကျေးလက်ဒေသနှင့် ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားရာဒေသများရှိ ကျေးရွာ များနှင့် ကောက်ပဲသီးနှံများ၊ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများအား မီးရှို့ဖျက်ဆီးနေချိန်တွင် ရည်မှန်းချက် (၂) ဖြစ်သော အစားအစာလုံလောက်မှုကို မည်သို့ဖော်ဆောင် ရမည်နည်း၊
စစ်ကောင်စီမှ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများနှင့် ကျန်းမာရေးအဆောက် အအုံများအား တိုက်ခိုက်မှုများအပါအဝင် ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးအပေါ် အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုများ တိုးမြှင့် လုပ်ဆောင်ချိန် တွင် ရည်မှန်းချက် (၃) ဖြစ်သော ကျန်းမာသောဘဝများရရှိရန် မည်သို့ဆောင်ရွက်ရမည်နည်း၊
စစ်ကောင်စီမှ စာသင်ကျောင်းများအပေါ် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ကလေးငယ်များ ဗုံးခိုကျင်းများတွင် ပုန်းခို၍ ယာယီစခန်းများတွင် ပညာသင်ကြား ရသည့် အခြေအနေမျိုးဖြစ်စေရန် ပြုလုပ်နေချိန်တွင် ရည်မှန်းချက် (၅) ဖြစ်သော အရည်အသွေး ပြည့်ဝသော ပညာရေးကို မည်သို့ ဖော်ဆောင်ရမည်နည်း၊
စစ်ကောင်စီမှ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်ပိုင်းဆိုင်ရာများတွင် ကျား-မ အခြေပြု အကြမ်းဖက်မှုများ ကျူးလွန်နေချိန်တွင် ရည်မှန်းချက် (၅) ဖြစ်သော ကျား-မ တန်းတူ ညီမျှရေး ကို မည်သို့ဖော်ဆောင်ရမည်နည်း၊
စစ်ကောင်စီမှ လူငယ်များအား အတင်းအဓ္ဓမ စစ်မှုခိုင်းစေခြင်းနှင့် ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းခြင်းများကြောင့် လုပ်သားအင်အားများ ဆုတ်ယုတ်နေ ချိန်တွင် ရည်မှန်းချက် (၈) ဖြစ်သော သင့်တင့်လျောက်ပတ်သော အလုပ်များကို မည်သို့ ဖော်ဆောင်ရမည်နည်း၊
စစ်ကောင်စီမှ ကြိုတင်အသိပေးစနစ်နှင့် သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ကယ်ဆယ်ရေး အကူ အညီများ ဆောင်ရွက်ပေးမှု ပျက်ကွက်နေချိန်တွင် ရည်မှန်းချက် (၁၃) ဖြစ်သော ရာသီ ဥတု ပြောင်းလဲမှု တိုက်ဖျက်ရေး အပေါ် မည်သို့ ဆောင်ရွက်ရမည်နည်း၊
စစ်ကောင်စီမှ တရားဥပဒေစိုးမှု၊ ဒီမိုကရေစီနှင့် တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုအဖွဲ့အစည်း များကိုဖျက်ဆီးခဲ့ပြီး နိုင်ငံဖြတ်ကျော်မှုခင်းများ ပြုလုပ်နိုင်ရန် အခြေအနေများ ဖန်တီး ပေး၍ လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်သည့်ရာဇဝတ်မှုနှင့် စစ်ရာဇဝတ်မှုများ အပါအဝင် အကြမ်းဖက်ရက်စက်မှုများကို နေ့စဉ်ကျူးလွန် နေချိန်တွင် ရည်မှန်းချက် (၁၆) ဖြစ်သော အားလုံးပါဝင်သည့် ငြိမ်းချမ်းသော အားလုံးပါဝင်သည့် လူမှု အဖွဲ့ အစည်း များ တည်ဆောက်ရေးကို မည်သို့ လုပ်ဆောင်ရပါမည်နည်း၊
မေးစရာမေးခွန်းများ ဆက်၍ ဆက်၍ ရှိနေမည်ဖြစ်ကြောင်း၊
(င) ပြီးခဲ့သည့် ၃ နှစ် ခွဲ ကျော် ကာလအတွင်း လူသားများခံစားရမှု၊ နေရပ်စွန့်ခွာမှုများ များပြားလာမှု၊ စီးပွားရေးချို့တဲ့မှု၊ ငွေရေးကြေရေး မခိုင်မာမှု၊ လူမှုရေး ဆုတ်ယုတ်မှုများ အားလုံး ဖြစ်ပေါ် စေခဲ့သည့် အဓိကအကြောင်းအရင်း ဇစ်မြစ်မှာ စစ်အာဏာရှင်စနစ်နှင့် စစ်အာဏာရှင်များ ဖြစ်သည်မှာ အားလုံး အသိ ဖြစ်ကြောင်း၊
(စ) မြန်မာပြည်သူများသည် နာကျင်စရာကောင်းသော အတွေ့အကြုံများဖြင့် ပြည့်နှက်နေကြရပြီး၊ ပြဿနာ၏ အရင်းခံဖြစ်သည့် စစ်အာဏာရှင်အပြီးတိုင် ချုပ်ငြိမ်းရေးကို မဆောင်ရွက်နိုင်လျင် ယင်းပဋိပက္ခအကျပ်အတည်းမှာ ကြာရှည်စေမည်ကို ကောင်းစွာသိရှိနားလည်ကြောင်း၊ သို့ဖြစ်သည့်အတွက် စစ်ကောင်စီမှပြုလုပ်ရန် စီစဉ်နေသည့် အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲသည် ပြည်သူများ၏ ဆန္ဒနှင့် မကိုက်ညီ သကဲ့သို့ ပြည်သူများက လုံးဝ လက်ခံမည် မဟုတ်ပါကြောင်း၊ နိုင်ငံတကာ အသိုက်အဝန်း အနေဖြင့်လည်း ပြည်သူများ၏အသံကို နားထောင်ပြီး စစ်ကောင်စီ ၏ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ကန့်ကွက်ရန်လိုမည်ဖြစ်ကြောင်း၊
(ဆ) ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲသော ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးသည် မြန်မာ နိုင်ငံတွင် ယခင်ကရရှိခဲ့ သည့် တိုးတက်မှုအခြေအနေများ ပြန်လည်ရရှိရန် အခြေခံ အဓိကလိုအပ်ချက် ဖြစ်ကြောင်း၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရနှင့် တိုင်းရင်းသား တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များ အနေဖြင့် အားလုံးပါဝင်သော ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တရားမျှတမှု ရှိသည့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးကို သန္ဒိဌာန်ချ ထားပါကြောင်း၊
(ဇ) နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းမှလည်း ထိရောက်သည့် ချိတ်ဆက်မှုရှိသော အရေးယူမှုများ ချက်ချင်း ပြုလုပ်ရန် အချိန်ကျရောက်နေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပြည်သူများ၏ အသက်များ ဆုံးရှုံးမှု ထပ်မံဖြစ်ပွားမှုကို လက်မခံနိုင်သကဲ့သို့ ရေရှည်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အောင်မြင်စွာ အကောင်အထည်ဖော်ရေးတွင် ဆုတ်ယုတ်မှုများ ထပ်မံ ဖြစ်ပေါ်မှုကိုလက်မခံနိုင်ပါကြောင်း၊ မြန်မာပြည်သူများနှင့် ၎င်းတို့၏အနာဂတ်မျိုးဆက်များ ကို ချန်ထား၍ မရနိုင်ပါကြောင်း၊
၄။ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်ပြောကြားခဲ့သည့် မိန့်ခွန်းအပြည့်အစုံ (အင်္ဂလိပ်ဘာသာ) အား ပူးတွဲ ဖော်ပြအပ်ပါသည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၄ ရက်
ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ရုံး၊ နယူးယောက်မြို့
Please check against delivery
Statement by Ambassador Kyaw Moe Tun, Permanent Representative of the
Republic of the Union of Myanmar to the United Nations, at General Discussions under Agenda Item 18: Sustainable Development of
the Second Committee of the 79th Session of the UN General Assembly
(New York, 14 October 2024)
Mr. Chair,
Myanmar aligns itself with the statement delivered on behalf of ASEAN, the LDCs and the G77 and China.
I thank the Secretary-General for his comprehesive report under this agenda item.
Mr. Chair,
The report paints a grim picture that the world is on track to achieve only 17 per cent of the SDG targets. The number of forcibly displaced people worldwide has reached an unprecedented 110 million. Civilians casualties in armed conflict increased by 72 per cent, including persistently high levels of violence against women and girls.
The recovery from global extreme poverty is also unevern, with low-income countries lagging behind and lacking the fiscal capacity to cope with economic stresses. Against this backdrop, Myanmar underscores the importance of taking bold, ambitious, accelerated and transformative actions to implement the 2030 Agenda and achieve the SDGs in the recently adopted Pact for the Future.
Mr. Chair,
Progress is hard-earned but easily lost in countries in special and specific situations. When a country with pre-existing vulnerabilties is undergoing conflicts, the deterioration of progress is both rapid in pace and enormous in degree.
In 3 years and 9 months, all three pillars of sustainable development in Myanmar have been in peril after the attempted military coup.
I wish to ask:
How do we end poverty in Goal 1 when the military junta has plunged the country into a broader and deeper poverty level with nearly half of the population living below the national poverty line?
How do we achieve food security in Goal 2 when the military junta has been burning crops, livestocks, villages in rural and conflict-affected areas as part of their brutal four-cuts strategy?
How do we ensure healthy lives in Goal 3 when the military junta only knows how to unleash indiscriminate and dispropotinate violence against the entire population, including attacks on healthcare workers and health infrastructures?
How do we ensure quality education in Goal 4 when the military junta has been raining airstrikes all over schools, forcing our children to hide in bunkers and learn in makeshift camps?
How do we achieve gender equality in Goal 5 when the military junta has been pereptuating sexual and gender-based violence in both physical and digital spheres?
How do we promote decent work for all in Goal 8 when the military junta has been draining the workforce by arbitrarily arresting and forcing conscriptions of young people?
How do we combat climate change and its impacts in Goal 13 when the military junta failed both at early warning systems and relief aid for climate-related disasters like Typhoon Yagi?
How do we promote peaceful and inclusive societies in Goal 16 when the military junta has destroyed the rule of law, democratic and accountable institutions while creating safe haven for transnational organized crimes and committing unspeakable atrocities, war crimes and crimes against humanity on a daily basis?
And the list goes on.
Mr. Chair,
These are all rhetorical questions because we know that the military junta is the root cause and the primary driver of human suffering, mass displacement, economic deprivation, financial fragility and social regression in over three and half years.
The people of Myanmar have painful lived experience. They collectively know that failure to address the root cause and eradicate the military dictatorship will only prolong the crisis. Therefore, any sham election to be organized by the military junta will fail to meet the aspirations of the people and their acceptance. The international community must listen to their voices and firmly reject the junta’s sham election.
In conclusion, Mr. Chair, sustainable peace and stability are fundamentals to regaining our previous hard-earned development in Myanmar. The National Unity Government and key ethnic resistance organizations are fully committed to building a federal democratic union that ensures peace, justice and inclusivity.
Time is ticking for the international community to take urgent, effective and coordinated actions. We cannot afford any further loss of progress in SDGs and loss of lives in Myanmar after over three and half years. We cannot leave the people and the future generation of Myanmar behind.
I thank you.
*****