Statement by Ambassador Kyaw Moe Tun, Permanent Representative of the Republic of the Union of Myanmar to the United Nations, at the General Discussion on Social Development of the Third Committee of the Seventy-Eighth session of the UN General Assembly, held on 29 September 2023
[Below Myanmar Text]
သတင်းအဖြစ်ထုတ်ပြန်ချက်
(၇၈) ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံ၏ တတိယကော်မတီအစည်အဝေး၌ လူမှုရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အထွေထွေဆွေးနွေးမှုအစီအစဉ်တွင် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း က တရားမဝင်စစ်အာဏာသိမ်းမှုနှင့် စစ်တပ်၏ ပြည်သူများအပေါ် စစ်မက်ပြုနေမှုများကြောင့် လူအများသည် ရင်နင့်ဖွယ်အခြေအနေများကို ယနေ့တိုင် နေ့စဉ်ရင်ဆိုင်နေကြရကြောင်း ပြောကြားခဲ့
(နယူးယောက်မြို့၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၂၉ ရက်)
၁။ နယူးယောက်မြို့ ကုလသမဂ္ဂဌာနချုပ်တွင် (၇၈) ကြိမ်မြောက် အထွေထွေညီလာခံ၏ အထွေထွေမူဝါဒရေးရာ မိန့်ခွန်းပြောကြားမှုများ (General Debate) ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ၏ ပင်မကော်မတီများ၏ အစည်းအဝေးများကို စတင်ကျင်းပပြုလုပ် လျက်ရှိပါသည်။
၂။ လူမှုရေး၊ လူသားချင်းစာနာမှုနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာကော်မတီ (တတိယကော်မတီ) ၏ အစည်းအဝေးများကို ၂၈-၉-၂၀၂၃ ရက် (ကြာသပတေးနေ့) မှ စတင်ကျင်းပခဲ့ရာ မြန်မာအမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း ခေါင်းဆောင်သော မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ ပါဝင် တက်ရောက်လျက်ရှိပါသည်။ တတိယကော်မတီတွင် လူမှုရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု (Social Development) နှင့်စပ်လျဉ်း၍ အထွေထွေဆွေးနွေးသည့် အစီအစဉ် (General Discussion) ၌ မြန်မာအမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ပါသည်။
၃။ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်၏ မိန့်ခွန်းတွင် အောက်ဖော်ပြပါအချက်များ အဓိက ပါဝင်ပါသည်-
(က) ယနေ့ ကမ္ဘာကြီးသည် ရာသီဉတုပြောင်းလဲခြင်း၊ ပဋိပက္ခများ၊ ကပ်ရောဂါ၊ ယူကရိန်းနိုင်ငံ ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်ခံရခြင်းနှင့် တရားမဝင်စစ်အာဏာသိမ်းမှုများ အစရှိသည့် အကျပ်အတည်းများကို တပြိုင်နက်တည်း ယှဉ်တွဲရင်ဆိုင်နေရကြောင်း၊ အဆိုပါ ဖြစ်စဉ်များကြောင့် လူမှုရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် လူသားချင်းစာနာရေး ကဏ္ဍများတွင် ကြုံတွေ့နေရသည့် စိန်ခေါ်မှုများ ဆတိုးဆိုးရွားလာခဲ့ကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် အမျိုးသမီးများနှင့် မိန်းကလေးငယ်များ၊ သက်ကြီးသူများ၊ လူငယ်လူရွယ်များနှင့် ချန်လှပ်ခံထားရသည့် အုပ်စုများအနေဖြင့် ဒုက္ခရောက်နေရသည်မှာ သိသာထင်ရှား ကြောင်း၊
(ခ) ဤခေါင်းစဉ်အောက်၌ ထုတ်ပြန်ထားသော ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ အစီရင်ခံစာ များတွင် စဉ်ဆက်မပြတ်ရေရှည်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပန်းတိုင်များအား ပြည့်မီစေရန် နိုင်ငံ များအနေဖြင့် လုပ်ဆောင်ချက်များနှင့် နိုင်ငံတကာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို အားကောင်းလာအောင် ဆောင်ရွက်ကြရန်နှင့် ကတိကဝတ်များကို ထိန်းသိမ်းဆောင်ရွက် ကြရန် တောင်းဆိုထားကြောင်း၊
(ဂ) မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့်လည်း တာဝန်သိနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအဖြစ် မိမိတို့၏ လုပ်ငန်းတာဝန်များ ကို ထမ်းဆောင်ရန် ကတိပြုထားပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ အရွေးချယ်ခံအရပ်သားအစိုးရသည် လည်း ခိုင်မာသည့် တိုးတက်မှုများပြုလုပ်နိုင်ခဲ့သည်ကို သက်သေပြခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်း အနေဖြင့် ကုလသမဂ္ဂနှင့် အနီးကပ်ပူးပေါင်း၍ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အမျိုးသားရေး စဉ်ဆက် မပြတ်ရေရှည်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးစီမံချက် (၂၀၁၈-၂၀၃၀) ကို မဟာဗျူဟာမြောက် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး မျှော်မှန်းချက်အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ကြောင်း၊ ယင်းမျှော်မှန်းချက်သည် ငြိမ်းချမ်းရေး၊ ကောင်းမွန်သော အုပ်ချုပ်ရေး၊ စီးပွားရေးတည်ငြိမ်ရေး၊ လူသားအရင်းအမြစ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ရာသီဥတုဒဏ်ခံနိုင်ရည်ရှိရေးတို့ကို အဓိက ဦးတည်ချက်ထားရှိကြောင်း၊
(ဃ) သို့ရာတွင် ယခုအချိန်တွင်မူ မိမိနိုင်ငံနှင့် ပြည်သူများသည် မျှော်လင့်ချက်များ ပျက်သုဉ်းနေ ကြောင်း၊ ၁-၂-၂၀၂၁ ရက်နေ့တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တရားမဝင်စစ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် လူအများ ယနေ့တိုင်ဒုက္ခရောက်လျက်ရှိကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် စစ်တပ်သည် ပြည်သူများ အပေါ် စစ်မက်ပြုနေသောကြောင့် လူအများသည် ရင်နင့်ဖွယ်အခြေအနေများကို ယနေ့ တိုင် နေ့စဉ်ရင်ဆိုင်နေကြရကြောင်း၊ လူမှုရေးဘဝ သာယာဝပြောမှုသည် လုံးဝဥဿုံ ပျက်စီးနေပြီး ယခင်က ရရှိခဲ့သည့် ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှုများအားလုံးသည်လည်း ပြောင်းပြန် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိနေကြောင်း၊
(င) ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပေါ်နေ သည့် ပြောပြ၍ပင် မရနိုင်အောင် ဆိုးရွားသော ကြေကွဲဖွယ် အခြေအနေများကို အပြီးတိုင် ရပ်တန့်ရန် ထိရောက်ပြတ်သားသည့် အရေးယူဆောင်ရွက်ချက်များကို လုပ်ဆောင်ရန် တောင်းဆိုထားကြောင်း၊ မိမိအနေဖြင့် ၎င်း၏ ပြောဆိုချက်ကို အပြည့်အဝ ထောက်ခံကြောင်း၊
(စ) ဤနေရာတွင် မြန်မာပြည်သူများ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရသည့် ဆို့နင့်ဖွယ်အခြေအနေများ အနက် အချို့ကို မီးမောင်းထိုး၍ ပြောကြားလိုကြောင်း၊
(ဆ) ၁.၉ သန်းကျော်သော ပြည်သူများအနေဖြင့် နေရပ်စွန့်ခွာသူများဖြစ်နေရပြီး ၁၈ သန်း ကျော်သော ပြည်သူများသည် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများကို လိုအပ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ယခုအချိန်အခါ မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေ ထက်ဝက်နီးပါးသည် လည်း နိုင်ငံ၏ ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုမျဉ်းအောက်တွင် ရောက်ရှိနေသည် အခြေအနေတွင် ရှိနေကြောင်း၊ မြန်မာပြည်သူများသည် အကြောက်တရားဖြင့် နေထိုင်နေရကြောင်း၊
(ဇ) အခြားတစ်ဖက်တွင်လည်း စစ်တပ်သည် စာသင်ကျောင်းများနှင့် ဆေးရုံများ အပါအဝင် လူအများနေထိုင်သည့် နေရာများအပေါ် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများနှင့် ဗုံးကျဲခြင်းများ ကို ဆက်၍သာ ကျူးလွန်နေကြောင်း၊ ကလေးငယ်များသည် လိုအပ်သည့် ပညာသင်ယူမှု များကို လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်းမရှိဘဲ အချို့ကလေးငယ်များ စာသင်နေချိန်၌ပင် ဗုံးဒဏ်ကို ရှောင်ရှားရန် ဗုံးခိုကျင်းများတွင် ကြောက်ရွံ့ထိတ်လန့်စွာဖြင့် ပုန်းအောင်းရှောင်ရှား စာသင်နေရသည့် အခြေအနေမျိုးရှိခဲ့ကြကြောင်း၊ ထို့ပြင် စစ်တပ်သည် အသက်ကယ် ကာကွယ်ဆေးဝါးများဖြန့်ဖြူးခြင်းကို လက်နက်သဖွယ် အသုံးပြုလျက်ရှိပြီး၊ ဒေသအများစု တွင်လည်း ကလေးသူငယ်များအတွက် ကာကွယ်ဆေးထိုးခြင်း အစီအစဉ်များကို ရပ်တန့်ခံထားရကြောင်း၊ မိမိတို့၏ အနာဂတ်များ ဖြစ်ကြသော ကလေးငယ်များသည် လွန်စွာစိုးရိမ်ဖွယ် အန္တရာယ်အခြေအနေတွင် ရောက်ရှိနေကြကြောင်း၊
(ဈ) ဤသို့သောအခြေအနေများအတွင်းတွင် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရသည် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ၊ အခြားမိတ်ဖက်များနှင့် လက်တွဲ ပူးပေါင်း လျက် ကလေးငယ်များနှင့် လူငယ်များအား ပညာရေးသင်ကြားမှုများ ပေးအပ်ခြင်းနှင့် ပြည်သူများအား ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုများ ပေးအပ်ခြင်းတို့ကို အားထုတ်ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း၊
(ည) (၇၈) ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံအတွက် အဓိကခေါင်းစဉ် (Theme) သည် “‘Rebuilding trust and reigniting global solidarity: Accelerating action on the 2030 Agenda and its Sustainable Development Goals towards peace, prosperity, progress and sustainability for all’ ဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ ယခုဖြစ်ပေါ်နေသည့် ကမ္ဘာ့အခြေအနေနှင့် အထူးကိုက်ညီမှုရှိကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် အထွေထွေညီလာခံဥက္ကဋ္ဌ၏ ရွေးချယ်မှုအတွက် ကျေးဇူးတင်ရှိ ပါကြောင်း၊
(ဋ) သို့ရာတွင် ကုလသမဂ္ဂအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံအကျပ်အတည်းအား ဖြေရှင်းရန် ထိရောက် သည့် အရေးယူဆောင်ရွက်ချက်များကို ချမှတ်နိုင်ခြင်း မရှိသဖြင့် မြန်မာပြည်သူများက ကုလသမဂ္ဂ၏ လုပ်ငန်းဆောင်တာများအပေါ် ယုံကြည်မှုအားကိုးမှုများ လျော့နည်းလာကြောင်း၊
(ဌ) မြန်မာနိုင်ငံအရေးကိစ္စသည် ပြည်တွင်းရေး မဟုတ်ကြောင်း၊ ရှုပ်ထွေးခက်ခဲလှသည့် အခြေအနေများသည် ဒေသတွင်းနိုင်ငံများသို့ ရိုက်ခတ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ရိုဟင်ဂျာများကို လက်ခံထားသည့် အိမ်ရှင်နိုင်ငံများ အပါအဝင် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများအနေဖြင့် တရားမဝင် စစ်အာဏာသိမ်းမှု၏ ရိုက်ခတ်မှုဒဏ်ကို ခံစားနေရကြောင်း၊
(ဍ) အဆိုပါ အကျပ်အတည်းအား ဖြေရှင်းရန်မှာ စစ်အာဏာရှင်စနစ်အား အပြီးတိုင် ချုပ်ငြိမ်းခြင်းနှင့် ပြစ်မှုကျူးလွန်သူများအား တာဝန်ခံမှုရှိစေရေး ဆောင်ရွက်ခြင်းတို့က သာလျှင် တစ်ခုတည်းသော နည်းလမ်းဖြစ်ကြောင်း၊
(ဎ) မိမိတို့ ပြည်သူများ၏ ဆန္ဒမှာ ရှင်းလင်းပြတ်သားကြောင်း၊ မိမိတို့အနေဖြင့် စဉ်ဆက် မပြတ် ရေရှည်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ပန်းတိုင်များ ပြည့်မီအောင် ဆောင်ရွက်ရာတွင် အခြားအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများနည်းတူ တက်ကြွစွာ ပါဝင်လိုကြောင်း၊ သို့ဖြစ်ရာ အရေးပါဆုံး အချက်အနေဖြင့် စစ်အာဏာရှင်များမှ ၎င်းတို့ ကျူးလွန်နေသည့် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှု များကို ရပ်တန့်ရမည်ဖြစ်ပြီး ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီစနစ်အောက် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံ အရပ်သားအစိုးရမှ တဆင့် တိုင်းပြည်အာဏာကို ပြည်သူ့လက်ဝယ်သို့ ပြန်လည်အပ်နှင်း ရမည် ဖြစ်ကြောင်း၊
(ဏ) ဤသို့ ဖြစ်ပေါ်လာစေရန်မှာ နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းအနေဖြင့် မြန်မာပြည်သူများအား ချန်လှပ်မထားဘဲ၊ ခိုင်မာ၍ ထိရောက်သော ကူညီထောက်ပံ့မှုများကို မြန်မာပြည်သူများ ထံသို့ ပေးအပ်ရန် လိုကြောင်း။
၄။ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် ပြောကြားခဲ့သည့် မိန့်ခွန်းအပြည့်အစုံ (အင်္ဂလိပ်ဘာသာ) အား ပူးတွဲဖော်ပြအပ်ပါသည်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၂၉ ရက်
ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ရုံး၊ နယူးယောက်မြို့
Please check against delivery
Statement by Ambassador Kyaw Moe Tun, Permanent Representative of the Republic of the Union of Myanmar at the General Discussion on Social Development of the Third Committee of the Seventy-Eighth session of the UN General Assembly
(New York, 29September 2023)
Mr. Chair,
At the outset, I wish to congratulate you and the bureau on your well-deserved election and assure you of my delegation’s full support and cooperation throughout the session. Myanmar aligns itself with joint statements of the ASEAN and G-77 and China respectively.
Mr. Chair,
Today, the world is facing an unprecedented global setting. Numerous crises have been engendered in conjunction by climate change, conflicts, pandemic, and the war of aggression in Ukraine as well as the illegal military coups. These causes have exacerbated existing challenges in the social, economic, and humanitarian sectors. Most vividly, women and girls, older persons, youth, and marginalized communities have been utterly vulnerable from such triggers.
Mr. Chair,
The UN Secretary-General in his reports, under this agenda item, had called on member states to strengthen national actions and international cooperation to achieve the SDGs, and uphold the commitments.
Myanmar, as a responsible member state is committed to fulfill our duties. The elected civilian government had proved sound progresses. It maintained close cooperation with the UN and developed the Myanmar Sustainable Development Plan 2018-2030. This places visions on peace, good governance, economic stability, human resource development, environment, and climate change resilience.
However, today, my country and the people are in despair. The illegal military coup attempt on 1 February 2021 had made people suffer tremendously to this date. People’s tragedies continue to persist due to the military’s war ranged against the entire population. This time, social well-being is a total misery and all progresses have reversed.
I cannot agree more with the UN High Commissioner for Human Rights. He has called for radical action to end an unspeakable tragedy unfolding in Myanmar.
I wish to highlight some. More than 1.9 million people have become internally displaced. Over 18 million people are in need of humanitarian assistance. Almost half of the population are living under the national poverty line. People are living with fear.
The military junta’s aerial attacks and bombings on residential areas including schools and hospitals continue.
Many children are unable to pursue required education. While studying, some children are forced to secure their lives inside bomb shelters with fear. Our children who are our future are in serious danger because the immunization programmes have been stopped in many areas due to the military junta’s weaponization of access to life-saving vaccines.
Under this difficult circumstance, the National Unity Government together with ethnic resistance organizations and other partners are trying hard to provide education to children and youth as well as healthcare services to the people.
Mr. Chair,
The theme of the 78th session of the UN General Assembly: ‘Rebuilding trust and reigniting global solidarity: Accelerating action on the 2030 Agenda and its Sustainable Development Goals towards peace, prosperity, progress and sustainability for all’ is most relevant under this global setting. Myanmar thank the President of the General Assembly for this choice.
Yet, our people in Myanmar are losing trust in and hope on the UN because of its lack of decisive action to address the crisis in Myanmar. Myanmar’s issue is not an internal. Chaotic situations have been spilling over into the region. Our neighbours have been affected by this illegal coup, including those hosting the Rohingya minorities.
Nevertheless, the only way to fully resolve the issue is to end this military dictatorship and bring perpetrators accountable.
Our people’s desire has been crystal clear. We wanted to be a part of the active membership in making the SDGs attainable. Hence, first and foremost, the military must end all its atrocities and return power to the people through an elected civilian government under a federal democratic system.
For this to happen, the international community must extend strong and effective support to the people of Myanmar and must not leave the people of Myanmar behind.
Thank you.
*****
