Statement by Ambassador Kyaw Moe Tun, Permanent Representative of the Republic of the Union of Myanmar to the United Nations at the General Discussion on Social Development of the Third Committee of the Seventy-Seventh session of UN General Assembly, held on 30 September 2022
[Below Myanmar Text]
သတင်းအဖြစ်ထုတ်ပြန်ချက်
ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းမှ
(၇၇) ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ၏ တတိယကော်မတီအစည်းအဝေးတွင် လူမှုရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အထွေထွေဆွေးနွေးမှုအစီအစဉ်၌
မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ခြင်း
(နယူးယောက်မြို့၊ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၃၀ ရက်)
၁။ (၇၇) ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေ ညီလာခံ၏ အထွေထွေမူဝါဒရေးရာ မိန့်ခွန်းပြောကြား မှုများပြီးနောက်၊ ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ၏ ပင်မကော်မတီ အစည်းအဝေးများ စတင်ကျင်းပ လျက်ရှိပါသည်။ လူမှုရေး၊ လူသားချင်းစာနာမှုနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာကော်မတီ (တတိယကော်မတီ) ၏ အစည်းအဝေးများကို ၂၉-၉-၂၀၂၂ ရက်နေ့မှ စတင်ကျင်းပလျက်ရှိရာ၊ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း ခေါင်းဆောင်သော မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ တက်ရောက်လျက်ရှိပါသည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ (၃၀) ရက်နေ့၌ ကျင်းပပြုလုပ်သော တတိယကော်မတီ အစည်းအဝေးတွင် လူမှုရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အထွေထွေဆွေးနွေးသည့် အစီအစဉ်၌ သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ပါသည်။
၂။ သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း၏ မိန့်ခွန်းတွင် အောက်ဖော်ပြပါ အဓိကအချက်များ ပါဝင်ပါသည်-
(က) နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝိုင်းအနေဖြင့် လက်ရှိအချိန်တွင် မျက်နှာစာပေါင်းစုံ၌ မကြုံဘူးသည့် စိန်ခေါ်မှုများ ရင်ဆိုင်နေရသည်မှာလည်း အငြင်းပွားဖွယ်ရာမရှိကြောင်း၊
(ခ) Multilateralism အတွက် ပိုမို ခိုင်မာမှုရှိသော ကတိကဝတ်ကို အထူးလိုအပ်ပြီး နိုင်ငံပေါင်းစုံဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် စိန်ခေါ်မှုများကို ဖြေရှင်းနိုင်မည့် မဟာဗျူဟာများကို ဦးတည်ချက်ထားကာ ချမှတ်ရန်နှင့် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ထိခိုက်ရန် အလွယ်ဆုံးဖြစ်သော အုပ်စုများကို ထိရောက်စွာ ကူညီပံ့ပိုးရမည့်အချိန်ဖြစ်ကြောင်း၊
(ဂ) နိုင်ငံများအနေဖြင့် ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် အခက်အခဲများကို ဖြေရှင်းရန် ကြိုးပမ်းရုန်းကန်နေစဉ် ယူကရိန်းနိုင်ငံအား ကျူးကျော်ရန်စမှုကြောင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုပြဿနာ ပိုမိုဆိုးရွားလာပြီး ကုန်စည်စျေးနှုန်းများလည်း အလွန်မြင့်တက်လာကြောင်း၊
(ဃ) ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ ပြည်သူများ၏ ဘဝများ တိုးတက်ကောင်းမွန်စေရန် မြောက်များစွာသော နည်းလမ်းများကို ကြိုးပမ်းဖော်ဆောင်လျက်ရှိသည်ကို ကြားသိရသဖြင့် မိမိအနေဖြင့် အထူးဝမ်းမြောက်ပြီး အားဖြစ်စေကြောင်း၊ သို့ရာတွင် မိမိနိုင်ငံဖြစ်သည့် မြန်မာနိုင်ငံ၌မူ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် တရားမဝင်စစ်အာဏာသိမ်းသည့်အချိန်မှ စတင်၍ အခြေအနေများ ဆိုးရွားနေပြီ ပြည်သူများသည် ယနေ့တိုင် ခက်ခဲစွာဖြတ်သန်းနေရကြောင်း၊
(င) လူမှုပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခု၏ အောင်မြင်မှုသည် ပြည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းစီ၏ ဘဝ သာယာ ဝပြောမှုနှင့် နီးကပ်ဆက်နွယ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် လူမှုရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် လူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်းအတွင်းရှိ ပြည်သူအားလုံး၏ဘဝ သာယာဝပြောရေးကို ထောက်ခံအားပေးကြောင်း၊
(စ) မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံရသည့် အရပ်သားအစိုးရအနေဖြင့် လူငယ်များ၊ အမျိုးသမီးများနှင့် မသန်စွမ်းသူများ အလုပ်အကိုင်ရရှိရေး၊ ပညာရည်မြင့်မားရေး၊ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုစနစ် မြင့်တက်လာစေရေး၊ အထူးသဖြင့် ၎င်းတို့၏ လူမှုဘဝ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာစေရန် ကြိုးပမ်းအားထုတ်ခဲ့ကြောင်း၊ ထိုသို့ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် မဟာဗျူဟာမြောက် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး မျှော်မှန်းချက်အဖြစ် သတ်မှတ်ကာ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အမျိုးသား စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး စီမံချက် (၂၀၁၈-၂၀၃၀) ကို ကုလသမဂ္ဂနှင့်အတူ အနီးကပ်ပူးပေါင်း၍ ဖောင်ဆောင်နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ အဆိုပါ မျှော်မှန်းချက်ကို အခြေခံ၍ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ ကောင်းမွန်သောအုပ်ချုပ်ရေး၊ စီးပွားရေးတည်ငြိမ်ရေး၊ လူသား အရင်းအမြစ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ရာသီဥတုဒဏ် ခံနိုင်ရည်ရှိရေးတို့အပေါ် အဓိကဦးတည်ချက်ထားကြောင်း၊ ထို့ပြင် ပညာရေးနှင့် ကျန်းမာရေး ကဏ္ဍတို့အတွက်လည်း ယခင် ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုစာထက် စာလျှင် ဘဏ္ဍာငွေကို နှစ်ဆ တိုးမြှင့်အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း၊ အလားတူပင် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး ပိုမိုပွင့်လင်း မြင်သာမှုရှိစေရန်နှင့် အစိုးရအုပ်ချုပ်မှုအပိုင်းတွင် ပိုမိုတာဝန်ခံမှုရှိစေရန် တရားရေးရာမူဘောင်ကိုလည်း တိုးတက်အောင် မြှင့်တင်နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊
(ဆ) ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံရသည့် အရပ်သားအစိုးရ၏ အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင် တိုးတက်မှု များရရှိခဲ့သော်လည်း တရားမဝင်စစ်အာဏာသိမ်းမှုက အဆိုပါတိုးတက်မှုများကို ဖျက်ဆီးခဲ့ကြောင်း၊ ယနေ့တွင် ပြည်သူများသည် လုံခြုံရေးမှအစပြု၍ စီးပွားရေးအခက်အခဲများ အပါအဝင် စိန်ခေါ်မှုများစွာနှင့် ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ နေရကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်အပါအဝင် အခြေခံ လူ့အခွင့်အရေးများကို ဆိုးရွားစွာ ချိုးဖောက်ခံနေရကြောင်း၊
(ဇ) စစ်တပ်သည် လွန်ခဲ့သော (၁၉) လအတွင်း၌ တရားမဝင် သတ်ဖြတ်ခြင်း၊ ညှဉ်းပမ်းနှိပ်စက်ခြင်း၊ အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခြင်း၊ ကျေးရွာများကို ဖျက်ဆီးခြင်းနှင့် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခြင်း များကို ကျူးလွန်ခဲ့ကြောင်း၊ ယင်းတို့၏ ပြစ်မှုများသည် လူသားမျိုးနွယ်စုအပေါ် ကျူးလွန်သည့်ပြစ်မှုနှင့် စစ်ရာဇတ်မြောက်နေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ ၎င်းတို့အနေဖြင့် ပြည်သူများအပေါ်တွင် အကြောက်တရားစိုးမိုး စေရန်နှင့် ဒီမိုကရေစီ လှုပ်ရှားမှုများကို ရပ်တန့်စေရန် ရည်ရွယ်ချက်ထားလုပ်ဆောင်နေသည်မှာ ထင်ရှား ကြောင်း၊ သို့သော် မြန်မာပြည်သူများနှင့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရသည် စစ်အာဏာရှင်ချုပ်ငြိမ်းရေး၊ ဒီမိုကရေစီပြန်လည်ရရှိရေး လုပ်ဆောင်ရန် ခိုင်မာပြတ်သားစွာ ရှိကြပါကြောင်း၊
(ဈ) ယခု မိန့်ခွန်းအား ပြောကြားနေချိန်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ လူပေါင်း (၂,၃၀၀) ကျော် သတ်ဖြတ်ခံထား ရကြောင်း၊ နေရပ်စွန့်ခွာသူ (၁.၃) သန်းကျော်ရှိပြီး၊ ပြည်သူ (၁၄) သန်း ကျော်အနေဖြင့် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများ လိုအပ်လျက်ရှိကြောင်း၊ တစ်ဖက်တွင်လည်း နေအိမ် (၂၈,၀၀၀) ကျော် ဖျက်ဆီးခံရခြင်း၊ ကျေးရွာများ ရွာလုံးကျွတ် မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံရခြင်း၊ ကလေးငယ် (၃၈၀) ကျော် သတ်ဖြတ်ခံရခြင်းနှင့် ကလေးငယ် (၁,၄၀၀) ကျော် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရခြင်းများရှိသည်ကို သိရှိရကြောင်း၊
(ည) မိမိအနေဖြင့် အဆိုပါ ကိန်းကဏန်းများကို စိတ်လွန်စွာ မချမ်းမြှေ့စွာဖြင့် ပြောကြားနေရကြောင်း၊ ယခုအချိန်တွင် စစ်တပ်၏ သတ်ဖြတ်ခြင်းကိုခံရသည့် ကလေးငယ်များ၏ မိဘများအနေဖြင့် မည်မျှ ဝမ်းနည်းကြေကွဲနေမည်ကို မတွေးဝံ့ကြောင်း၊ ၁၆-၉-၂၀၂၂ ရက်နေ့၊ နေ့လယ်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ဒီပဲယင်းမြို့နယ်၊ လက်ယက်ကုန်းကျေးရွာရှိ စာသင်ကျောင်းတစ်ကျောင်းကို စစ်တပ်မှ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ကလေးငယ် (၇) ဦးအပါအဝင် ပြည်သူစုစုပေါင်း (၁၃) ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း၊
(ဋ) အသက် သေဆုံးခဲ့သည့် ကလေးငယ်များအနက် အသက်(၇)နှစ်မျှ ငယ်ရွယ်သော ကလေးငယ်ပင် ပါဝင်ကြောင်း၊ အဆိုပါတိုက်ခိုက်မှုသည် စစ်ရာဇဝတ်မှုဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းအတွက် ချေပနိုင်ခြင်း မရှိသကဲ့သို့ ဆင်ခြေအကြောင်းပြချက် တစ်စုံတစ်ရာပေး၍လည်း မရနိုင်ကြောင်း၊
(ဌ) ကမ္ဘာကြီးအနေဖြင့် မြန်မာစစ်တပ်၏ အဆိုးရွားဆုံးသော ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများနှင့် လူသား မဆန်ခြင်းများကို ကြိမ်ဖန်များစွာ တွေ့မြင်ခဲ့ရပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းတွင် စစ်တပ်၏ တိုက်ခိုက်မှုများ၊ လက်နက်ကြီးများနှင့် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများမှာ ပိုမိုဆိုးရွားလျက်ရှိသောကြောင့် ပြည်သူများ ရင်ဆိုင်နေရသည့်အခြေအနေများမှာ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ပိုမိုဆိုးရွားလျက်ရှိကြောင်း၊
(ဍ) နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းအနေဖြင့် အကူအညီမဲ့နေသည့် မြန်မာပြည်သူများ၏ အကူအညီ တောင်းခံမှုကို ဥပေက္ခာမပြုသင့်တော့ကြောင်း၊ အကူအညီတောင်းနေသည့် အကူအညီမဲ့နေသော မြန်မာ ပြည်သူများ၏ အသံသည်ကျယ်လောင်၍ ရှင်းလင်းပြတ်သားကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် မိမိအနေဖြင့် ကုလသမဂ္ဂ အပါအဝင် နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းအား မြန်မာပြည်သူများ၏ အသက်အိုးအိမ်ကို အကာအကွယ် ပေးနိုင်မည့် လုပ်ဆောင်ချက်များကို တုံ့ဆိုင်းခြင်းမရှိဘဲ ဆုံးဖြတ်ချမှတ် အချက်ချင်းအရေးယူဆောင်ရွက် ပေးရန် မြန်မာပြည်သူများကိုယ်စား ထပ်မံတောင်းဆိုလိုကြောင်း။
၃။ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် ပြောကြားခဲ့သည့် မိန့်ခွန်းအပြည့်အစုံ (အင်္ဂလိပ်ဘာသာ) အား ပူးတွဲ တင်ပြအပ်ပါသည်။
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၃၀ ရက်
ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ရုံး၊ နယူးယောက်မြို့
Please check against delivery
Statement by Ambassador Kyaw Moe Tun, Permanent Representative of the Republic of the Union of Myanmar to the United Nations
at the General Discussion on Social Development of the Third Committee
of the Seventy-Seventh session of UN General Assembly
(New York, 30 September 2022)
Mr. Chairman,
Let me first congratulate you and the bureau on your election. I wish to assure you of my delegation’s full support and cooperation. Myanmar aligns itself with the statements delivered by Vietnam and Pakistan on behalf of ASEAN and G-77 and China respectively.
We are assembling in the shadow of many concurrent crises. When the Committee’s agenda items are ranging from social, humanitarian affairs and human rights issues that affect the world, we cannot deny the fact that we are at a critical juncture when the international community is facing unprecedented challenges on all fronts.
A firm commitment to multilateralism is much needed. It is about time all multilateral institutions identify targeted strategies to resolve the challenges and more effectively support the world’s most vulnerable. With countries still struggling to emerge from the global pandemic, the war of aggression in Ukraine has exacerbated inflationary trends and contributed to commodity price spikes carrying devasting effects for the most vulnerable.
I am personally very pleased and encouraged to hear the multiple efforts and measures of the member states towards the betterment of their respective peoples. However, in my country, Myanmar, the heartbreaking situation is escalating; the people have been suffering since the illegal military coup in February 2021.
Mr. Chairman,
When success of society is closely linked to the well-being of each and every citizen, Myanmar supports social development and the well-being of every individual in the society. The elected civilian government of Myanmar had endeavoured to bring employment, to advance education and healthcare system - above all, social development of youth, women, and persons with disabilities. The government, in close cooperation with the United Nations, developed Myanmar Sustainable Development Plan 2018-2030 as a strategic national development vision over the next ten years, focusing on peace, good governance, economic stability, human resource development, environment and climate change resilience. National budget spending on education and health were doubled over the decade. The legal framework for anti-corruption was improved to enhance transparency, integrity and accountability in the public governance.
We had made considerable progress for the people under the elected civilian government. But all progress made by the elected government was destroyed by the military dictators through the illegal military coup. Now the people are suffering from all aspects ranging from safety and security to economic hardships. All basic human rights including freedom of expression which we all used to enjoy have been seriously violated by the military led State Administrative Council. Last over 19 months, the military has engaged in extrajudicial killings, torture, massacres, destroying villages and a massive violation of human rights, amounting to crimes against humanity and war crimes. Motivation of the military is obvious. It is their last attempt to instill fear in the people and pro-democracy movement.
Yet, the strength and determination of the people and the National Unity Government of Myanmar to end military dictatorship and to restore democracy has only grown.
Mr. Chairman,
The humanitarian crisis triggered by the illegal military coup has caused immense suffering to the people of Myanmar. As we speak, more than (2,300) people have been brutally killed; more than 1.3 million people have been displaced; over 14 million people are in humanitarian need; and the military had destroyed more than 28,000 homes, burning entire villages to the ground. More than 380 children have reportedly killed by Myanmar military. Over 1,400 children have been arbitrarily arrested.
I say these numbers very painfully.
I can only imagine how the parents of those children would feel at this grieving time. Let us put ourselves in the shoes of those parents. In the afternoon of 16 September, 13 people including seven children have been killed by Myanmar military’s air attacks on a school in Lat Yat Kone Village, Depayin Township in Sagaing Region. Those children were as young as 7 years old. It is heartbreaking to see the dead children wrapped in cloth, and abandoned school bags in blood. This is a war crime. There is no other justification or excuse.
The world has repeatedly seen the worst brutality and inhumanity of Myanmar military. The situation in my country gets worsened day-to-day with the increased vicious attacks by the military and the use of heavy artillery and air strikes across the country.
The international community should not continue ignoring Myanmar people’s desperate call for help. The voices and crying out for help of the helpless Myanmar people are loud and clear. On behalf of the people of Myanmar, I wish to appeal again to the international community including the United Nations to take a decisive action immediately to save lives of the people of Myanmar.
The decisive response of the international community matters and the international community must not let military’s atrocities continue any further.
I thank you.
*****
Comments